Hermeneutyka chrześcijańskiej lektury Starego Testamentu — konferencja

To eku­me­nicz­ne wyda­rze­nie „na Mio­do­wej” zgro­ma­dzi­ło gości ze śro­do­wisk żydow­skich, rzym­sko­ka­to­lic­kich i ewan­ge­lic­kich. Wśród pre­le­gen­tów obec­ni byli spe­cja­li­ści zarów­no świec­cy, jak i duchow­ni, co zaowo­co­wa­ło cie­ka­wą mie­szan­ką opi­nii i spo­strze­żeń.

Pierw­szy refe­rat wygło­sił dr Gil Nativ, rabin Postę­po­wej Spo­łecz­no­ści Żydow­skiej Beit War­sza­wa. W swo­im wystą­pie­niu pt. „Żydow­ska a chrze­ści­jań­ska lek­tu­ra Biblii” przed­sta­wił głów­ne róż­ni­ce pomię­dzy podej­ściem do inter­pre­ta­cji dwóch zwią­za­nych ze sobą reli­gii. Rabin zauwa­żył, że żydow­ska wol­ność w inter­pre­ta­cji Biblii hebraj­skiej owo­cu­je posze­rze­niem zna­jo­mo­ści Pisma. Choć nie jest moż­li­we prze­ko­na­nie śro­do­wisk orto­dok­syj­nych co do cha­rak­te­ru lite­rac­kie­go Biblii, to wszy­scy zgo­dzą się, że jest ona istot­na dla kul­tu­ry i życia reli­gij­ne­go.

Kolej­nym pre­le­gen­tem był o. prof. Andrzej Seba­stian Jasiń­ski z Uni­wer­sy­te­tu Opol­skie­go, fran­cisz­ka­nin, kie­row­nik kate­dry egze­ge­zy Sta­re­go Testa­men­tu. W refe­ra­cie zajął się pro­ble­mem wize­run­ku Boga w Sta­rym i Nowym Testa­men­cie. Zauwa­żył, że odmien­ne obra­zy biblij­ne­go Boga zaowo­co­wa­ły w histo­rii chrze­ści­jań­stwa ten­den­cją do odci­na­nia się od tra­dy­cji sta­ro­te­sta­men­to­wej.

„Chrze­ści­jań­ska lek­tu­ra Sta­re­go Testa­men­tu w klu­czu sym­bo­li­ki lite­rac­kiej” — to tytuł wystą­pie­nia ks. prof. Krzysz­to­fa Bard­skie­go z Uni­wer­sy­te­tu Kar­dy­na­ła Ste­fa­na Wyszyń­skie­go w War­sza­wie (UKSW). Teo­log oma­wia­jąc m.in. frag­men­ty dzieł Grze­go­rza z Nys­sy, Mar­ci­na Lutra czy Fran­cisz­ka z Asy­żu zauwa­żył, jak waż­na jest sym­bo­licz­na inter­pre­ta­cja Sta­re­go Testa­men­tu. Choć omó­wił nie­uf­ność nie­któ­rych teo­lo­gów wobec meta­for, wska­zał, że sym­bol jako iko­na tajem­ni­cy może posze­rzyć rozu­mie­nie Pisma.

Refe­rat o „chry­sto­lo­gicz­nym dyna­mi­zmie wybra­nia” jako klu­czu her­me­neu­tycz­nym do Sta­re­go Testa­men­tu wygło­sił ks. prof. Wal­de­mar Chro­stow­ski z UKSW. Pre­le­gent stwier­dził, że teo­lo­gia nie może akcep­to­wać wszyst­kich metod her­me­neu­tycz­nych oraz wska­zy­wał na wymóg pew­nych zało­żeń wstęp­nych przed każ­dą pra­cą egze­ge­tycz­ną. Nad­to pod­kre­ślił rów­nież waż­ność zagad­nie­nia „wybra­nia” w inter­pre­ta­cji Sta­re­go Testa­men­tu, któ­re potrze­bu­je swo­jej kon­ty­nu­acji w Nowym Testa­men­cie.

Z kolei dwa refe­ra­ty w języ­ku nie­miec­kim zosta­ły wygło­szo­ne przez gości z zaprzy­jaź­nio­nych uczel­ni z Nie­miec. Na temat róż­ni­cy pomię­dzy wiecz­nym a nowym Przy­mie­rzem w Sta­rym Testa­men­cie mówił dr hab. Axel Graup­ner z Uni­wer­sy­te­tu w Bonn. Nato­miast prof. Ste­fan Bey­er­le z Uni­wer­sy­te­tu w Gre­ifswal­dzie poru­szył spra­wę apo­ka­lip­ty­ki w Piśmie, pod­kre­śla­jąc przy tym istot­ne zna­cze­nie pism apo­kry­ficz­nych dla zro­zu­mie­nia kano­nicz­ne­go tek­stu.

O „Eku­me­nii her­me­neu­tyk biblij­nych” mówił ks. prof. Ste­fan Szy­mik z Kato­lic­kie­go Uni­wer­sy­te­tu Lubel­skie­go. Teo­log omó­wił temat róż­nych metod inter­pre­ta­cji Biblii, któ­re wzbo­ga­ca­ją zro­zu­mie­nie myśli chrze­ści­jań­skiej. Zazna­czył jed­nak, że Nowy Testa­ment nie jest pod­ręcz­ni­kiem do her­me­neu­ty­ki, więc nie nale­ży trak­to­wać bez­kry­tycz­nie każ­de­go spo­so­bu podej­ścia pierw­szych uczniów do Sta­re­go Testa­men­tu. Z tymi wystą­pie­nia­mi kore­spon­do­wał ostat­ni refe­rat został wygło­szo­ny przez prof. Jaku­ba Sla­wi­ka z ChAT, któ­ry mówił o miej­scu i zna­cze­niu Sta­re­go Testa­men­tu w chrze­ści­jań­skiej Biblii.

Na zakoń­cze­nie odby­ła się dys­ku­sja ple­nar­na, któ­rą popro­wa­dził prof. Andrzej Klu­czyń­ski z ChAT. Była to oka­zja do zada­nia pytań lub wej­ścia w dys­kurs z gość­mi. W cza­sie dys­ku­sji zro­dzi­ły się pyta­nia doty­czą­ce m.in. kwe­stii otwar­to­ści kano­nu, podej­ścia do rozu­mie­nia cza­su przez Izra­eli­tów oraz róż­ni­cy w podej­ściu do escha­to­nu pomię­dzy Sta­rym a Nowym Testa­men­tem.

Kon­fe­ren­cja nauko­wa stwo­rzy­ła atmos­fe­rę eku­me­nicz­ne­go i mię­dzy­re­li­gij­ne­go zain­te­re­so­wa­nia inte­lek­tu­al­ne­go. To przy­czy­ni­ło się rów­nież do wza­jem­ne­go zro­zu­mie­nia odmien­nych tra­dy­cji i per­spek­tyw. Pozo­sta­je mieć nadzie­ję, że owo­cem tej kon­fe­ren­cji będzie pogłę­bie­nie dia­lo­gu pomię­dzy uczest­ni­ka­mi i repre­zen­to­wa­ny­mi przez nich śro­do­wi­ska­mi.