Kościół luterański za “in vitro”

W ostat­nim dniu obrad Syno­du Kościo­ła Ewan­ge­lic­ko-Augs­bur­skie­go w RP przy­ję­to oświad­cze­nie Kościo­ła w spra­wie zapłod­nie­nia “in vitro”. Za przy­ję­ciem oświad­cze­nia gło­so­wa­ło 57 osób, nikt nie był prze­ciw, a jed­na oso­ba wstrzy­ma­ła się od gło­su.

Synod wypo­wie­dział się za sto­so­wa­niem sztucz­ne­go zapłod­nie­nia jako for­my wspie­ra­nia rodzi­ny, sprze­ci­wia­jąc się jed­no­cze­śnie “two­rze­niu i prze­cho­wy­wa­niu zamro­żo­nych embrio­nów nad­licz­bo­wych bez wyraź­ne­go celu póź­niej­szej implan­ta­cji do orga­ni­zmu mat­ki.” Przed­sta­wia­my doku­ment w peł­nym brzmie­niu.

OŚWIADCZENIE KOŚCIOŁA EWANGELICKO-AUGSBURSKIEGO W RP W SPRAWIE DOPUSZCZALNOŚCI STOSOWANIA METODY IN VITRO

Kościół Ewan­ge­lic­ko-Augs­bur­ski (lute­rań­ski) w Rze­czy­po­spo­li­tej Pol­skiej zauwa­ża ran­gę pro­ble­mów z zakre­su bio­tech­no­lo­gii w życiu spo­łecz­nym i w swej teo­lo­gicz­nej oraz etycz­nej reflek­sji odno­si się na bie­żą­co do tych zagad­nień. W ostat­nich latach szcze­gól­ne zna­cze­nie w pol­skiej deba­cie bio­etycz­nej ma zagad­nie­nie zapłod­nie­nia poza­ustro­jo­we­go, okre­śla­ne­go popu­lar­nie mia­nem zapłod­nie­nia in vitro.

W ostat­nich kil­ku­dzie­się­ciu latach jeste­śmy świad­ka­mi ogrom­nych prze­mian w medy­cy­nie i bio­tech­no­lo­gii. Począw­szy od roku 1978 ludz­kość dys­po­nu­je meto­dą poza­ustro­jo­we­go zapłod­nie­nia (zapłod­nie­nia in vitro), któ­rej sto­so­wa­nie pomo­gło wie­lu nie­płod­nym parom cie­szyć się darem wła­snych dzie­ci. Jed­no­cze­śnie, sto­so­wa­nie tej meto­dy spo­tka­ło się z sze­ro­ką kry­ty­ką, jak też ze zróż­ni­co­wa­ną oce­ną moral­ną. Kościół ewan­ge­lic­ki na świe­cie nie wypra­co­wał jed­no­li­te­go sta­no­wi­ska w tym wzglę­dzie. Pol­scy lute­ra­nie w niniej­szym Oświad­cze­niu opo­wia­da­ją się za akcep­ta­cją sto­so­wa­nia meto­dy in vitro jako dro­gi lecze­nia nie­płod­no­ści, przy jed­no­cze­snym sta­now­czym pod­kre­śle­niu sprze­ci­wu wobec two­rze­nia i prze­cho­wy­wa­nia zamro­żo­nych embrio­nów nad­licz­bo­wych bez wyraź­ne­go celu póź­niej­szej implan­ta­cji do orga­ni­zmu mat­ki.

Kościół Ewan­ge­lic­ko-Augs­bur­ski w RP akcep­tu­je sto­so­wa­nie meto­dy sztucz­ne­go zapłod­nie­nia, rozu­mie­jąc ją jako for­mę wspie­ra­nia rodzi­ny. Uwa­ża­my za moral­nie dopusz­czal­ne sto­so­wa­nie meto­dy sztucz­ne­go zapłod­nie­nia homo­lo­gicz­ne­go, czy­li w sytu­acji, gdy nasie­nie pocho­dzi od praw­ne­go ojca. Nie wyra­ża­my apro­ba­ty dla korzy­sta­nia z obcych gamet, tudzież z pomo­cy matek zastęp­czych (suro­ga­tek).

Mał­żeń­stwo, któ­re nie może mieć dzie­ci i chce sko­rzy­stać z in vitro powin­no otrzy­mać od pań­stwa finan­so­wą pomoc i moral­ne wspar­cie ze stro­ny Kościo­ła. Było­by nie­wła­ści­we, gdy­by in vitro pozo­sta­ło przy­wi­le­jem dla zamoż­nych ludzi. In vitro powin­no być dostęp­ne dla mał­żeństw, zgod­nie z ewan­ge­lic­ką ety­ką mał­żeń­ską i sek­su­al­ną. Kościół lute­rań­ski w Pol­sce nie podzie­la zastrze­żeń, wedle któ­rych in vitro gro­zi trak­to­wa­niem dziec­ka jako „jed­ne­go z dóbr kon­sump­cyj­nych”. Zgod­nie z taką argu­men­ta­cją trze­ba by prze­ciw­sta­wiać się trans­plan­ta­cji, bo jest ona tech­nicz­nym prze­dłu­ża­niem życia. Pod­ję­cie lecze­nia meto­dą in vitro jest osta­tecz­no­ścią, a nie kapry­sem czy zachcian­ką nie­do­szłych rodzi­ców. Jest to spo­sób, by sko­rzy­stać z postę­pu w medy­cy­nie dają­ce­go szan­sę, czę­sto jedy­ną, na potom­stwo. Pod­da­nie się pro­ce­du­rze in vitro wyma­ga skom­pli­ko­wa­ne­go lecze­nia hor­mo­nal­ne­go i powin­no być poprze­dzo­ne głę­bo­kim namy­słem mał­żon­ków.

Kościół lute­rań­ski gło­sząc sza­cu­nek dla życia, opo­wia­da się za ochro­ną ludz­kie­go embrio­nu, a zara­zem afir­ma­tyw­nie odno­si się do zdo­by­czy medy­cy­ny, o ile te nie szko­dzą innym. Sprze­ci­wia się też wyko­rzy­sty­wa­niu bez­bron­nych istot ludz­kich dla celów badaw­czych.

Kościół for­mu­łu­jąc tezę o akcep­ta­cji pro­ce­du­ry in vitro odwo­łu­je się do biblij­ne­go naka­zu płod­no­ści (1 Mż 1,28a). Roz­po­zna­je­my, że jedy­nie Bóg jest źró­dłem życia (1 Mż 1,1 nn; Ps 36,10) i obda­rza ludzi bło­go­sła­wień­stwem, jakim są dzie­ci.

Ewan­ge­lic­ka ety­ka sek­su­al­na jest ety­ką rodzi­ny i dla­te­go korzy­sta­nie z meto­dy in vitro w celu rodzi­ciel­skie­go speł­nie­nia uwa­ża­my za godzi­we. Jed­no­cze­śnie Kościół gło­si, że mał­żeń­stwo jest nade wszyst­ko wspól­no­tą kobie­ty i męż­czy­zny, a fakt posia­da­nia, czy nie posia­da­nia dzie­ci nie sta­no­wi o war­to­ści związ­ku mał­żeń­skie­go.

Kościół jed­no­cze­śnie pod­kre­śla wyjąt­ko­wą war­tość rodzi­ciel­stwa zastęp­cze­go i udzie­la wszel­kie­go moż­li­we­go wspar­cia rodzi­nom podej­mu­ją­cych trud adop­cji. W tra­dy­cji ewan­ge­lic­kiej rodzi­na zastęp­cza jest naj­lep­szą for­mą opie­ki nad opusz­czo­ny­mi lub osie­ro­co­ny­mi dzieć­mi. Z tego też wzglę­du Kościół Ewan­ge­lic­ko-Augs­bur­ski w RP zachę­ca pary mał­żeń­skie, któ­re nie mogą mieć wła­snych dzie­ci, do roz­wa­że­nia, czy adop­cja nie była­by wła­ści­wą for­mą speł­nie­nia potrze­by macie­rzyń­stwa i ojco­stwa.

War­sza­wa, 19 kwiet­nia 2009 r.