Nowy rozdział w historii Kościoła — dwie Wspólnoty Anglikańskie

Czas uzu­peł­niać pod­ręcz­ni­ki do histo­rii Kościo­ła! Spraw­dzi­ły się ostrze­że­nia kon­ser­wa­tyw­nych hie­rar­chów angli­kań­skich, któ­rzy na począt­ku minio­ne­go tygo­dnia spo­tka­li się w Jero­zo­li­mie na Glo­bal­nej Angli­kań­skiej Kon­fe­ren­cji Przy­szło­ści (GAFCON), celem prze­dys­ku­to­wa­nia kry­zy­su we Wspól­no­cie Angli­kań­skiej.

Pra­wie 1200 osób, w tym 300 bisku­pów z całe­go świa­ta zade­cy­do­wa­ło o stwo­rze­niu alter­na­tyw­nej i obej­mu­ją­cej cały świat struk­tu­ry kano­nicz­nej dla kon­ser­wa­tyw­nych angli­ka­nów. Uczest­ni­cy opu­bli­ko­wa­li “Koń­co­we Oświad­cze­nie” i “Dekla­ra­cję Jero­zo­lim­ską” (doku­men­ty, jako pierw­si, pre­zen­tu­je­my w j. pol­skim), któ­ra okre­śla dok­try­nę tra­dy­cyj­ne­go angli­ka­ni­zmu oraz potwier­dza zerwa­nie wspól­no­ty z Epi­sko­pal­nym Kościo­łem USA (ECUSA) oraz Angli­kań­skim Kościo­łem Kana­dy. – To jed­na z naj­da­lej idą­cych schizm od cza­sów Refor­ma­cji – pisze “Washing­ton Times”.

Ewan­ge­li­kal­no-orto­dok­syj­ny olbrzym roz­bu­dzo­ny

Uczest­ni­cy jero­zo­lim­skie­go spo­tka­nia winą za roz­łam obar­cza­ją bisku­pów z USA i Kana­dy. Jeden z orga­ni­za­to­rów spo­tka­nia GAFCON, abp Peter Jan­sen, zwierzch­nik die­ce­zji Syn­dey, powie­dział, że wyświę­ce­nie na bisku­pa die­ce­zji New Hamp­shi­re w 2003 roku prak­ty­ku­ją­ce­go homo­sek­su­ali­stę było nad­zwy­czaj­nym wyło­mem, któ­ry podzie­lił Kościół. – Jeśli Kościół epi­sko­pal­ny nie wie­rzył, że nie będzie kon­se­kwen­cji za kon­se­kra­cję Gene V. Robin­so­na, to była to aro­gan­cja. Na całym świe­cie, śpią­cy olbrzym, któ­rym jest ewan­ge­licz­ny i orto­dok­syj­ny angli­ka­nizm, został zbu­dzo­ny i zerwie wię­zi z Kościo­łem epi­sko­pal­nym i Angli­kań­skim Kościo­łem Kana­dy – powie­dział abp Jan­sen “Washing­ton Times”.

Wtó­ro­wał mu bp Gre­go­ry Vena­bles z Argen­ty­ny, przy­po­mi­na­jąc, że spo­tka­nia z pół­noc­no­ame­ry­kań­ski­mi hie­rar­cha­mi wywo­ły­wa­ły bez­owoc­ne dys­pu­ty, któ­re doty­czy­ły auto­ry­te­tu i inter­pre­ta­cji Pisma Świę­te­go. – Byli­śmy sfru­stro­wa­ni, roz­ma­wia­li­śmy i roz­ma­wia­li­śmy i dokąd doszli­śmy? Libe­ral­ne Kościo­ły były goto­we do dys­ku­sji, z któ­rych prze­cież nic nie wyni­ka­ło, bo i tak robi­ły co chcia­ły. Gdy­by tyl­ko potra­fi­li nas słu­chać, to schi­zmy uda­ło­by się unik­nąć – dodał argen­tyń­ski biskup.

GAFCON ozna­cza w prak­ty­ce stwo­rze­nie zjed­no­czo­nych struk­tur z nową jurys­dyk­cją kano­nicz­ną, a kon­kret­nie “wspól­no­ty wyzna­ją­cych angli­ka­nów” w łonie “Wspól­no­ty Angli­kań­skiej”. Oce­nia się, że tyl­ko w Koście­le Anglii, matecz­ni­ku angli­ka­ni­zmu, aż 600 para­fii przyj­mie jurys­dyk­cję nowej wspól­no­ty. Do tej pory poje­dyn­cze die­ce­zje w ECUSA lub para­fie, zarów­no w ECUSA i w Kana­dzie, wypo­wia­da­ły posłu­szeń­stwo lokal­nym bisku­pom i przyj­mo­wa­ły jurys­dyk­cję Kościo­łów z Afry­ki, Azji czy Ame­ry­ki Połu­dnio­wej. Zbun­to­wa­ne wspól­no­ty przy­stę­po­wa­ły rów­nież do kon­ser­wa­tyw­nych para-ekle­zjal­nych kon­fe­ren­cji regio­nal­nych, któ­re kon­so­li­do­wa­ły orto­dok­syj­ne gło­sy w świa­to­wym angli­ka­ni­zmie. Teraz, dzia­ła­nia te będą bar­dziej zor­ga­ni­zo­wa­ne pod dachem jed­nej wspól­no­ty wyzna­ją­cych Kościo­łów, fak­tycz­nie kon­ku­ren­cyj­nej wobec Wspól­no­ty Angli­kań­skiej, mimo iż for­mal­nie w niej pozo­sta­ją­cych.

Schi­zma jest gigan­tycz­nym cio­sem dla Wspól­no­ty Angli­kań­skiej z arcy­bi­sku­pem Can­ter­bu­ry na cze­le. War­to przy­po­mnieć, że za mie­siąc zbie­ra się w Lon­dy­nie odby­wa­ją­ca się do 10 lat Kon­fe­ren­cja Lam­beth – będzie to jed­nak Kon­fe­ren­cja w dzie­jach angli­ka­ni­zmu, któ­ra nie będzie już repre­zen­to­wać więk­szo­ści z ponad 80 milio­nów angli­ka­nów na świe­cie.

Kon­ser­wa­ty­ści ape­lo­wa­li do abp. Rowa­na Wil­liam­sa, aby ten sta­nął w obro­nie jed­no­ści i dok­try­ny Kościo­ła, przy­wo­łu­jąc do porząd­ku ECUSA. Kon­ser­wa­tyw­ni pry­ma­si i bisku­pi oskar­ża­li abp. Wil­liam­sa o bez­czyn­ność i brak jasne­go sta­no­wi­ska. “Dekla­ra­cja Jero­zo­lim­ska” nie pozo­sta­wia już złu­dzeń – ist­nie­nie dwóch Wspól­not Angli­kań­skich, jed­nej uzna­ją­cej zwierzch­nic­two Can­ter­bu­ry i dru­giej, któ­ra wpraw­dzie nie zry­wa wię­zi z histo­rycz­ną sto­li­cą angli­ka­ni­zmu, ale wpro­wa­dza istot­ne zmia­ny w rela­cjach z Can­ter­bu­ry. — Uzna­jąc natu­rę Can­ter­bu­ry jako histo­rycz­nej sto­li­cy, nie akcep­tu­je­my poglą­du, jako­by toż­sa­mość angli­kań­ska była koniecz­nie deter­mi­no­wa­na przez uzna­nie arcy­bi­sku­pa Can­ter­bu­ry — czy­ta­my w tek­ście “Oświad­cze­nia Koń­co­we­go”.

Oświad­cze­nie Koń­co­we nt. Glo­bal­nej Angli­kań­skiej Przy­szło­ści & Dekla­ra­cja Jero­zo­lim­ska (GAFCON — Jeru­sa­lem 2008)

:: Ekumenizm.pl: Odpo­wiedź arcy­bi­sku­pa Can­ter­bu­ry