Synod KEA w sprawie roku Piotra Skargi

Synod Kościo­ła Ewan­ge­lic­ko-Augs­bur­skie­go w RP wyra­ził zanie­po­ko­je­nie ogło­sze­niem przez Sejm RP roku 2012 — rokiem ks. Pio­tra Skar­gi. Poni­żej publi­ku­je­my wyda­ne oświad­cze­nie w całości.“Władze publicz­ne w Rze­czy­po­spo­li­tej Pol­skiej zacho­wu­ją bez­stron­ność w spra­wach prze­ko­nań reli­gij­nych, świa­to­po­glą­do­wych i filo­zo­ficz­nych, zapew­nia­jąc swo­bo­dę ich wyra­ża­nia w życiu publicz­nym.” (Art. 25 ust. 2 Kon­sty­tu­cji RP)

Synod Kościo­ła Ewan­ge­lic­ko-Augs­bur­skie­go w RP wraz z całym śro­do­wi­skiem ewan­ge­lic­kim w naszym kra­ju wyra­ża­ją zanie­po­ko­je­nie decy­zją Sej­mu RP o ogło­sze­niu roku 2012 rokiem ks. Pio­tra Skar­gi.

Ks. Piotr Skar­ga był posta­cią publicz­ną, pro­pań­stwo­wą. Bar­dzo dys­ku­syj­ne jest jed­nak jego wyobra­że­nie pań­stwa — cał­ko­wi­cie nie­pa­su­ją­ce do współ­cze­snej rze­czy­wi­sto­ści i trud­no okre­ślić, jakie war­to­ści mia­ły­by upa­mięt­niać obcho­dy tego roku. Trud­no uznać za uspra­wie­dli­wio­ne nie­któ­re decy­zje i dzia­ła­nia ks. Skar­gi w odnie­sie­niu do poli­ty­ki wyzna­nio­wej i poli­ty­ki pań­stwa. Ks. Skar­ga sta­now­czo opo­wia­dał się za pań­stwem jed­no­wy­zna­nio­wym i wszel­kie powo­dze­nie nasze­go kra­ju widział w kon­se­kwent­nym reali­zo­wa­niu tej idei, sprzecz­nej z poli­ty­ką jagiel­loń­ską, w świe­cie któ­rej się wycho­wał.

Nie jest zro­zu­mia­łe, dla­cze­go Sejm RP uznał za war­te pro­mo­cji doko­na­nia tej posta­ci. Dzia­łań ks. Skar­gi nie spo­sób uznać za akcep­to­wal­ne dla współ­cze­sne­go myśle­nia o kształ­cie pań­stwa. Są one zro­zu­mia­łe z per­spek­ty­wy histo­rycz­nej, rywa­li­za­cji Kościo­łów i rozu­mie­nia kon­cep­cji sto­sun­ków Pań­stwo — Kościół czte­ry­sta lat temu. Obec­nie są one ana­chro­ni­zmem, choć mają­cym nie­kie­dy swo­je współ­cze­sne kon­se­kwen­cje. Waśnie wyzna­nio­we i reli­gij­ne doty­czą, nie­ste­ty, i naszych cza­sów. Czy jed­nak przez swo­ją decy­zję Sejm Rze­czy­po­spo­li­tej Pol­skiej — naj­waż­niej­szy organ Pań­stwa nie opo­wie­dział się po stro­nie nie­de­mo­kra­tycz­nej i kłó­cą­cej się ze współ­cze­sno­ścią kon­cep­cji postrze­ga­nia spraw reli­gij­nych?

War­to przy­po­mnieć, że w burz­li­wej atmos­fe­rze wystą­pień i tumul­tów wyzna­nio­wych ks. Skar­ga dzia­łał rady­kal­nie i stał się w pamię­ci histo­rycz­nej posta­cią zna­czą­cą, ale wspo­mi­na­ną przez róż­ne krę­gi wyzna­nio­we odmien­nie. Swo­ją decy­zją Sejm RP przy­po­mi­na oso­bę bar­dzo kon­tro­wer­syj­ną i idee, któ­re powin­ny być obce nowo­cze­sne­mu spo­łe­czeń­stwu. Decy­zja ta jest dla nas nie­zro­zu­mia­ła, zarów­no w wymia­rze neu­tral­no­ści pań­stwa, jak i dekla­ro­wa­ne­go przez nie­któ­rych posłów otwar­cia na ini­cja­ty­wy eku­me­nicz­ne.

War­sza­wa, dnia 16 paź­dzier­ni­ka 2011 r