Wielka tajemnica Watykanu

W sierp­niu 2003 pewien nie­miec­ki duchow­ny “ści­śle powią­za­ny z Waty­ka­nem” natra­fił na doku­ment z 1962 roku, a mia­no­wi­cie na instruk­cję papie­ża Jana XXIII doty­czą­cą spo­so­bu trak­to­wa­nia prze­stępstw moty­wo­wa­nych sek­su­al­nie, ze szcze­gól­nym uwzględ­nie­niem wyko­rzy­sty­wa­nia przez duchow­nych tajem­ni­cy spo­wie­dzi dla sek­su­al­ne­go mole­sto­wa­nia. Poni­żej publi­ku­je­my omó­wie­nie arty­ku­łu Pete­ra Schad­bol­ta z dzien­ni­ka The Austra­lian z 23 lip­ca br. na ten temat.

Liczą­ca 69 stron instruk­cja naka­zu­je m.in. utrzy­my­wa­nie — pod groź­bą eks­ko­mu­ni­ki — fak­tów tako­wych prze­stępstw w ści­słej tajem­ni­cy. Dopusz­cza ona rów­nież pro­ce­du­rę prze­no­sze­nia oskar­ża­nych duchow­nych na sta­no­wi­ska w innych miej­scach:

“Nic nie stoi na prze­szko­dzie, by prze­ło­że­ni, w razie wykry­cia przy­pad­ków naru­sza­nia zasad udzie­la­nia sakra­men­tu poku­ty przez ich pod­wład­nych (…) upo­mi­na­li i przy­wo­ły­wa­li ich do porząd­ku oraz, w razie potrze­by, unie­moż­li­wia­li im peł­nie­nie posłu­gi. Będą oni rów­nież w sta­nie prze­no­sic ich do innej.”

Doku­ment stwier­dzać ma tak­że, że oso­by oskar­ża­ją­ce duchow­nych o popeł­nie­nie takich prze­stępstw rów­nież zagro­żo­ne są eks­ko­mu­ni­ką, jeśli wypo­wia­da­ją się one publicz­nie. Instruk­cja odno­si sie głów­nie do sto­sun­ków mię­dzy duchow­ny­mi a oso­ba­mi spo­wia­da­ją­cy­mi się, cho­ciaż trak­tu­je ona tak­że o spra­wach wykra­cza­ją­cych poza nie. Praw­ni­cy wska­zu­ją tu na nastę­pu­ją­cą klau­zu­lę:“Aby moż­na było mówić o cięż­kim prze­stęp­stwie (…) musi zaist­nieć ekwi­wa­lent któ­rejś z nastę­pu­ją­cych oko­licz­no­ści: jakie­go­kol­wiek obsce­nicz­ne­go aktu fizycz­ne­go, sta­no­wią­ce­go grzech cięż­ki, a popeł­nio­ne­go w jakiej­kol­wiek for­mie przez duchow­ne­go lub też usi­ło­wa­nie popeł­nie­nia tako­we­go prze­zeń z mło­dzie­żą oboj­ga płci lub też ze zwie­rzę­ta­mi (zoo­fi­lia)”

Praw­ni­cy Daniel Shea z Houston oraz Car­men Dur­so z Bosto­nu zamie­rza­ją wyto­czyć pro­ces Waty­ka­no­wi, choć uwa­ża­ją oni, że szan­se powo­dze­nia są zni­ko­me: “Według pra­wa USA Waty­kan nie może być stro­ną pozwa­ną, a każ­da die­ce­zja posia­da wła­sną oso­bo­wość praw­ną. Szu­ka­my spo­sob­no­ści pozwa­nia zgod­nie z pra­wem Unii Euro­pej­skiej, gwa­ran­tu­ją­cym inne pra­wa”.

Utrzy­mu­ją oni, że instruk­cja Jana XXIII wciąż posia­da w Koście­le moc obo­wią­zu­ją­ca, wska­zu­jąc na potwier­dza­ją­cy takie przy­pusz­cze­nia list kard. Jose­pha Rat­zin­ge­ra z 2001 roku.

Nato­miast Kon­fe­ren­cja Bisku­pów USA (USCCB) odrzu­ca taką moż­li­wość, stwier­dza­jąc, że oma­wia­ny doku­ment został zastą­pio­ny póź­niej­szy­mi wytycz­ny­mi z lat sześć­dzie­sią­tych, sie­dem­dzie­sią­tych oraz z roku 1983. John Beal, eks­pert z zakre­su pra­wa kano­nicz­ne­go stwier­dził w zeszłym mie­sią­cu w sądzie w Dal­las, że doku­ment ten nie sta­no­wi mate­ria­łu tak obcią­ża­ją­ce­go za jaki uwa­ża­ją go wymie­nie­ni wyżej praw­ni­cy:

“O ile cha­rak­te­ry­sty­ka tego doku­men­tu waty­kań­skie­go doko­na­na przez skar­żą­cych brzmi groź­nie i pobrzmie­wa pro­wo­ka­cyj­nie, o tyle sam doku­ment jest znacz­nie mniej inte­re­su­ją­cy — i znacz­nie mniej sen­sa­cyj­ny.”

Tak czy ina­czej, instruk­cja papie­ska potwier­dza, jak to ujął autor arty­ku­łu “waty­kań­ską obse­sję tajem­ni­czo­ści”. Arty­kuł zwra­ca przy tym uwa­gę m.in. na fakt, że byłe­mu arcy­bi­sku­po­wi Bosto­nu, kar­dy­na­ło­wi Ber­nar­do­wi Law, zmu­szo­ne­mu do rezy­gna­cji z powo­du zna­nych skan­da­li w jego archi­die­ce­zji, powie­rzo­no w maju br. bazy­li­kę NMP w Rzy­mie, jako swe­go rodza­ju syne­ku­rę, jak rów­nież na to, że ze stro­ny hie­rar­chii wyraź­nie daje się zauwa­żyć ten­den­cję ku sta­no­wi­sku, że duchow­ni odpo­wie­dzial­ni za prze­stęp­stwa, w tym rów­nież moty­wo­wa­ne sek­su­al­nie, powin­ni być chro­nie­ni przed aresz­to­wa­nia­mi i odpo­wie­dzial­no­ścią kar­ną w stop­niu, jaki nie jest zazwy­czaj prak­ty­ko­wa­ny wobec prze­stęp­ców świec­kich.

Zobacz tak­że:

Link do oma­wia­ne­go tek­stu w The Austra­lian