Ks. Oskar Brüsewitz — pastor, który się spalił

Wariat czy despe­rat? Sza­lo­ny świę­ty? A może był każ­dym z nich po tro­chu? Mowa o ks. Oska­rze Brüse­wit­zu, ewan­ge­lic­kim duchow­nym, któ­ry 30 lat temu na znak pro­te­stu wobec komu­ni­stycz­ne­go reżi­mu oblał się ben­zy­ną i pod­pa­lił.

Życio­rys Brüse­wit­za przy­po­mi­na losy mło­dych Niem­ców rocz­ni­ka 1928/1929. W 1944 roku został wcie­lo­ny do Wehr­mach­tu. Dostał się do sowiec­kiej nie­wo­li. Po zakoń­cze­niu dzia­łań wojen­nych powró­cił do zachod­nich Nie­miec. Jako jeden z nie­licz­nych zde­cy­do­wał się jed­nak na prze­pro­wadz­kę do NRD, gdzie pra­co­wał jako zwy­kły rze­mieśl­nik. W 1964 roku roz­po­czął naukę w Semi­na­rium Kazno­dziej­skim w Erfur­cie. Sześć lat póź­niej został ordy­no­wa­ny na ewan­ge­lic­kie­go księ­dza i skie­ro­wa­ny do pra­cy w para­fii w Rip­pi­cha.

Ks. Brüse­wit­zem bar­dzo szyb­ko zain­te­re­so­wa­li się komu­ni­ści, ponie­waż do duchow­ne­go lgnę­ła mło­dzież. Bez­pie­ka sta­ra­ła się zastra­szyć księ­dza i mło­dzież. W odpo­wie­dzi pastor orga­ni­zo­wał akcje pro­te­sta­cyj­ne, co wywo­ła­ło wście­kłość dzia­ła­czy SED. Komu­ni­ści naci­ska­ły na wła­dze kościel­ne, aby prze­nio­sły ks. Brüse­wit­za do innej para­fii.

18 sierp­nia 1976 roku ksiądz poje­chał samo­cho­dem na plac przed kościo­łem św. Micha­ła w Zeitz. Przy samo­cho­dzie usta­wił tabli­ce, na któ­rych wid­niał napis: „Kościół w NRD oskar­ża komu­nizm! Za uci­ska­nie dzie­ci i mło­dzie­ży w szko­łach”. Ks. Brüse­witz oblał się ben­zy­ną i pod­pa­lił. Zmarł na sku­tek odnie­sio­nych ran w okrę­go­wym szpi­ta­lu w Hal­le-Dölau.

Komu­ni­ści pró­bo­wa­li zdys­kre­dy­to­wać księ­dza, twier­dząc, że był psy­cho­pa­tą. W obro­nie pasto­ra sta­nę­li teo­lo­dzy, a nawet gru­pa ide­olo­gów mark­si­stow­skich. W RFN zało­żo­no Cen­trum im. Brüse­wit­za, któ­re mia­ło doku­men­to­wać prze­śla­do­wa­nie Kościo­ła ewan­ge­lic­kie­go w NRD.