“Obscenicznie wysokie sumy” — raport z Kolonii gotowy

Archi­die­ce­zja Koloń­ska posia­da gigan­tycz­ny mają­tek i to tak duży, że jesz­cze nie­daw­no sama nie wie­dzia­ła, jakim wła­ści­wie mająt­kiem zarzą­dza. We wrze­śniu 2014 roku pań­stwo­wa tele­wi­zja ARD wyemi­to­wa­ła repor­taż na temat finan­so­wa­nia Kościo­ła rzym­sko­ka­to­lic­kie­go w Niem­czech. W mate­ria­le wypo­wia­da się m.in. ówcze­sny admi­ni­stra­tor i wika­riusz gene­ral­ny die­ce­zji ks. Ste­fan Hes­se (nie­daw­no nomi­no­wa­ny przez papie­ża na nowe­go arcy­bi­sku­pa metro­po­li­tę Ham­bur­ga), któ­ry zapo­wie­dział ujaw­nie­nie na począ­tek 2015 roku obszer­ne­go rapor­tu przy­go­to­wa­ne­go według stan­dar­dów kodek­su han­dlo­we­go (HGB).

Nad­reń­ska archi­die­ce­zja kie­ro­wa­na od nie­daw­na przez kar­dy­na­ła Raine­ra Maria Woel­ki dotrzy­ma­ła sło­wa. Wg danych za 2013 roku akty­wa archi­die­ce­zji wyno­si­ły ponad 3 miliar­dy 350 milio­nów euro, przy czym — jak pod­kre­śla­ją komen­ta­to­rzy — obli­cze­nia te są „kon­ser­wa­tyw­ne”, ponie­waż nie obej­mu­ją m.in. mająt­ku 500 para­fii, posia­da­ją­cych oso­bo­wość praw­ną.

Mają­tek die­ce­zji skła­da się z kil­ku ele­men­tów. To nie tyl­ko przy­cho­dy z podat­ku kościel­ne­go, sta­no­wią­ce­go wciąż naj­więk­sze źró­dło docho­dów (573 mln euro), ale rów­nież nie­za­leż­na kasa ”Sto­li­cy Bisku­piej” (Bischöfli­cher Stuhl) znaj­du­ją­ca się w gestii ordy­na­riu­sza. Biskup nie musi się niko­mu tłu­ma­czyć z wydat­ków pocho­dzą­cych z tej puli. Do tego docho­dzi kasa Kate­dry Koloń­skiej, wła­sny budżet kapi­tu­ły metro­po­li­tal­nej, semi­na­rium duchow­ne­go oraz ponad 100 fun­da­cji zwią­za­nych z archi­die­ce­zją.

Naj­wię­cej mająt­ku archi­die­ce­zja ulo­ko­wa­ła w papie­rach war­to­ścio­wych oraz w nie­ru­cho­mo­ściach. Spe­cjal­ne gre­mium czu­wa, aby fun­du­sze die­ce­zjal­ne nie były inwe­sto­wa­ne w pro­jek­ty sprzecz­ne z nauką Kościo­ła (prze­mysł obron­ny albo fir­my wspie­ra­ją­ce poli­ty­kę pro­abor­cyj­ną). Mają­tek ulo­ko­wa­ny jest rów­nież w udzia­łach 17 firm, spo­śród któ­rych dwie to spół­dziel­nie miesz­ka­nio­we, tak­że poza tere­nem archi­die­ce­zji. Kapi­tał wła­sny archi­die­ce­zji wyno­sił w 2013 roku 2,5 miliar­da euro, a zysk wypra­co­wa­ny przez archi­die­ce­zję to nie­co ponad 59 milio­nów euro. Kuria wyja­śnia, że mają­tek jest inwe­sto­wa­ny z myślą o pra­cow­ni­kach die­ce­zji oraz na wypa­dek zała­ma­nia sys­te­mu finan­so­wa­nia Kościo­ła.

Po afe­rze z byłym już bisku­pem Lim­bur­ga oskar­żo­nym o zbyt wystaw­ny styl życia i mar­no­tra­wie­nie kościel­nych pie­nię­dzy (wię­cej szcze­gó­łów tutaj) die­ce­zje w Niem­czech zde­cy­do­wa­ły się na bar­dziej trans­pa­rent­ną poli­ty­kę infor­ma­cyj­ną w kwe­stii finan­sów. Towa­rzy­szy­ła temu nadzie­ja, że lep­sze infor­mo­wa­nie wier­nych o finan­sach przy­sto­pu­je falę wystą­pień po afe­rze lim­bur­skiej. Tak się jed­nak nie sta­ło.

Repor­taż ARD pt. Ver­gel­t’s Gott (Bóg zapłać) dostęp­ny jest onli­ne do 8 wrze­śnia 2015 roku. Mate­riał został skry­ty­ko­wa­ny przez przed­sta­wi­cie­li archi­die­ce­zji jako zbyt jed­no­stron­ny.