Papa Judaeorum

Śmierć Papie­ża Jana Paw­ła II jest dla wie­lu Izra­el­czy­ków rów­nież cza­sem smut­ku, reflek­sji oraz odda­niem hoł­du wiel­kie­mu czło­wie­ko­wi, któ­ry zro­bił dla dia­lo­gu chrze­ści­jań­sko-żydow­skie­go wię­cej, niż wszy­scy jego poprzed­ni­cy razem wzię­ci. I nie ma w tym zda­niu ani cie­nia prze­sa­dy – zwy­czaj­nie tak było.

Mówiąc o Janie Paw­le II i Izra­elu oraz sze­rzej Żydach, trze­ba nie­mal zawsze użyć sło­wa „pierw­szy”. Papież-Polak był pierw­szym, któ­ry gło­śno i sta­now­czo potę­pił anty­se­mi­tyzm, nazy­wa­jąc go po pro­stu grze­chem, jako pierw­szy nazwał Żydów „star­szy­mi brać­mi w wie­rze”, jako pierw­szy odwie­dził w 1986 roku syna­go­gę, za jego pon­ty­fi­ka­tu po raz pierw­szy Waty­kan i Jero­zo­li­ma wymie­ni­ły amba­sa­do­rów, jako pierw­szy odwie­dził Izra­el, jako pierw­szy odwie­dził Insty­tut Yad Vashem, gdzie zło­żył hołd wymor­do­wa­nym pod­czas Holo­cau­stu Żydom, jako pierw­szy modlił się pod świę­tą dla wyznaw­ców juda­izmu Ścia­ną Pła­czu.

Jeden z naj­waż­niej­szych dzien­ni­ków izra­el­skich Haaretz, w tek­ście z 6 kwiet­nia pisze, że Jan Paweł II doko­nał wręcz rewo­lu­cji. Przy­ta­cza sło­wa papie­ża Paw­ła VI, któ­ry powie­dział, że nie może uznać nie­pod­le­gło­ści Izra­ela z „powo­dów teo­lo­gicz­nych” i odmó­wił tytu­ło­wa­nia pre­zy­den­ta Izra­ela pre­zy­den­tem. Dzien­nik przy­po­mi­na jed­no­cze­śnie, iż to Jan Paweł II uznał for­mal­nie Pań­stwo Izra­el w 1993 roku.

Inny waż­ny dzien­nik Yedioth Ahro­noth tytu­łu­je arty­kuł o Papie­żu „Kon­ser­wa­tyw­ny i rewo­lu­cyj­ny” pod­kre­śla­jąc bar­dzo kon­ser­wa­tyw­ny sto­su­nek Jana Paw­ła II do kwe­stii wyświę­ca­nia kobiet, abor­cji, homo­sek­su­ali­zmu czy anty­kon­cep­cji, nabie­ra­ją­cej szcze­gól­ne­go zna­cze­nia w obli­czu zatrwa­ża­ją­ce­go postę­pu epi­de­mii wiru­sa HIV. Gaze­ta pod­kre­śla, że swój kon­ser­wa­tyzm papież przy­wiózł ze swo­jej bar­dzo tra­dy­cjo­na­li­stycz­nej i komu­ni­stycz­nej wów­czas Pol­ski. Z dru­giej stro­ny, pisze dzien­nik, Jan Paweł II doko­nał praw­dzi­wej rewo­lu­cji na polu sto­sun­ków chrze­ści­jań­sko-żydow­skich. „Żydzi stra­ci­li praw­dzi­we­go przy­ja­cie­la” – koń­czy Yedioth Ahro­noth.

Jeru­sa­lem Post nazy­wa Jana Paw­ła II „tik­kun olam Pope”. Tik­kun olam to jed­na z naj­waż­niej­szych i naj­star­szych żydow­skich zasad „popra­wia­nia świa­ta na lep­sze”. Gaze­ta pisze o nim jako „mistrzu uży­wa­nia sym­bo­li” oraz przy­po­mi­na wizy­tę Papie­ża w Auschwitz, gdzie nazwał obóz „Gol­go­tą Żydow”, co mia­ło więk­szą wymo­wę, niż nie­jed­no prze­mó­wie­nie.

Cen­trum Szy­mo­na Wie­sen­tha­la wyda­ło oświad­cze­nie, w któ­rym czy­ta­my: „Żaden papież nie zro­bił wię­cej dla Żydów”, a izra­el­skie Mini­ster­stwo Spraw Zagra­nicz­nych doda­je: „Jan Paweł II pro­wa­dził Kościół Kato­lic­ki do zbli­że­nia się do Izra­ela i naro­du żydow­skie­go […] Izra­el, naród żydow­ski oraz cały świat stra­cił wiel­kie­go przy­wód­cę pojed­na­nia i bra­ter­stwa mię­dzy wyzna­nia­mi”. Hołd Papie­żo­wi odda­li tak­że dwaj głów­ni rabi­ni Izra­ela – sefar­dyj­ski i asz­ke­na­zyj­ski — przy­po­mi­na­jąc o, usta­no­wio­nym przez Jana Paw­ła II, Dniu Juda­izmu w Koście­le kato­lic­kim

Jak­kol­wiek para­dok­sal­nie może zabrzmieć to w uszach wie­lu, ma rację ksiądz Michał Czaj­kow­ski pisząc o Papie­żu Janie Paw­le II – Papież Żydów.

Mike Urba­niak

Mike Urba­niak jest sze­fem Sek­cji Edu­ka­cyj­nej im. Rabi­na Ozja­sza Tho­na w Żydow­skim Sto­wa­rzy­sze­niu “Czu­lent”, koor­dy­na­to­rem Biblio­te­ki Żydow­skiej im. Rabi­na Moj­że­sza Isser­le­sa Remuh oraz dzia­ła­czem Kam­pa­nii Prze­ciw Homo­fo­bii. Stu­diu­je sto­sun­ki mię­dzy­na­ro­do­we w Wyż­szej Szko­le Euro­pej­skiej im. ks. Józe­fa Tisch­ne­ra w Kra­ko­wie. Zaj­mu­je się poli­ty­ką zagra­nicz­ną Izra­ela, szcze­gól­nie sto­sun­ka­mi ame­ry­kań­sko-izra­el­ski­mi oraz Haska­lą i juda­izmem refor­mo­wa­nym.

Tekst pocho­dzi z Por­ta­lu Pozy­tyw­nie Homo­sek­su­al­ne­go www.homiki.pl