Starcie dwóch protestantyzmów

Zwy­cię­stwo demo­kra­ty Barac­ka Oba­my oraz repu­bli­ka­ni­na Mike­’a Huc­ka­be­e’go było już komen­to­wa­ne na wszyst­kie moż­li­we spo­so­by. Ale war­to zwró­cić uwa­gę tak­że na wymiar reli­gij­ny tego wyda­rze­nia. Oto bowiem w sta­nie Iowa wygra­li dwaj kan­dy­da­ci, któ­rzy — jak wska­zu­je na to publi­cyst­ka lewi­co­we­go chrze­ści­jań­skie­go maga­zy­nu “Sojo­ur­ney” Dia­na Butler Bass — repre­zen­tu­ją dwa rywa­li­zu­ją­ce ze sobą od XIX wie­ku skrzy­dła pro­te­stan­ty­zmu poli­tycz­ne­go. Demo­kra­tę przy­pi­sać moż­na do gru­py pro­te­stanc­kich moder­ni­stów, repu­bli­ka­ni­na do fun­da­men­ta­li­stów.

Naj­kró­cej — i zno­wu posłu­żę się tu uwa­ga­mi Butler Bass — fun­da­men­ta­li­stów cha­rak­te­ry­zu­je prze­ko­na­nie, że oso­bi­ste nawró­ce­nie powin­no być fun­da­men­tem wia­ry, ale tak­że zaan­ga­żo­wa­nia poli­tycz­ne­go. Jeśli Jezus zmie­nia życie jed­no­stek, wów­czas jed­nost­ki mogą zmie­niać spo­łe­czeń­stwo. Dzia­łal­ność spo­łecz­na jest jed­nak ści­śle pod­po­rząd­ko­wa­na oso­bi­stej ety­ce, modli­twie i zorien­to­wa­na na Jezu­sa Chry­stu­sa. Moder­ni­ści od począt­ku byli inni. Ich zda­niem chrze­ści­ja­nin poli­tyk powi­nien sku­pić się na prze­mie­nia­niu grzesz­nych struk­tur spo­łecz­no-eko­no­micz­nych tak, by były one zgod­ne z zasa­da­mi Bożej spra­wie­dli­wo­ści.

I choć przez lata wie­le się zmie­ni­ło, to nadal moż­na — zda­niem Butler Bass — dostrzec w obu rywa­lach wyraź­ne zna­mio­na reli­gij­nych tra­dy­cji, któ­re ich wyda­ły. Huc­ka­bee — były pastor Połu­dnio­wej Kon­wen­cji Bap­ty­stów — jest typo­wy “fun­da­men­ta­li­stą”. Uzna­je on bowiem, że oso­bi­ste decy­zje jed­no­stek powin­ny być pod­sta­wą ich dzia­ła­nia, i że gdy będą one hero­icz­ne to dopro­wa­dzić mogą do zmia­ny rze­czy­wi­sto­ści. Oba­ma — nale­żą­cy do naj­bar­dziej libe­ral­ne­go wyzna­nia chrze­ści­jań­skie­go w Sta­nach Zjed­no­czo­nych, jakim jest Zjed­no­czo­ny Kościół Chry­stu­sa — myśli ina­czej. Jego zda­niem koniecz­na jest budo­wa koali­cji, któ­ra prze­mie­ni Ame­ry­kę przez włą­cze­nie jej w nową glo­bal­ną wspól­no­tę.

Nie ukry­wam, że z tych dwóch wizji bliż­sza mi jest wizja Huc­ka­be­e’go. Pomy­sły chrze­ści­jań­skich moder­ni­stów, jak na razie, pro­wa­dzą bowiem tyl­ko do spad­ku zwar­to­ści Ewan­ge­lii w ich wła­snych wyzna­niach. Postę­po­wi chrze­ści­ja­nie w rodza­ju Oba­my (ale nie tyl­ko, wystar­czy tu wspo­mnieć tak­że choć­by pry­ma­skę epi­sko­pa­lian biskup Kathe­ri­ne Jef­ferts Scho­ri) zazwy­czaj tak bar­dzo chcą zmie­niać struk­tu­ry, że aż się im pod­po­rząd­ko­wu­ją. Ewan­ge­lię zastę­pu­ją zaś poli­tycz­ną popraw­no­ścią — w imię któ­rej z Biblii wykre­śla­ją potę­pie­nia homo­sek­su­ali­zmu, a abor­cję wpi­su­ją na wła­sne sztan­da­ry, jako pra­wo kobie­ty… Nie­wie­le ma to wspól­ne­go z chrze­ści­jań­stwem i Ewan­ge­lią, ale może to wyni­kać z pro­ste­go fak­tu, że jeśli pod­sta­wą dzia­ła­nia jest zmia­na struk­tur, a nie sie­bie, to zazwy­czaj koń­czy się na tym, że struk­tu­ry zmie­nia­ją nas, a nie my struk­tu­ry. Lepiej więc zacząć od tego, co pro­po­nu­ją w poli­ty­ce fun­da­men­ta­li­ści (nawet, jeśli ich teo­lo­gia jest nam obca, to war­to pamię­tać, że ter­min ten nawią­zu­je do przy­wią­za­nia do fun­da­men­tów) i zaczy­nać od nawró­ce­nia.

:: Ekumenizm.pl: Czar­no-bia­łe widze­nie — pole­mi­ka z Toma­szem Ter­li­kow­skim

.: POLITYKA I RELIGIA W USA :.