101 pytań do rabina

Szcze­gól­nie moc­ną stro­ną tego­rocz­ne­go Festi­wa­lu Kul­tu­ry Żydow­skiej są wykła­dy na temat pod­sta­wo­wych zagad­nień juda­izmu. Roz­po­czął je Kon­stan­ty Gebert wykła­dem Świę­ta żydow­skie – Świą­ty­nie w cza­sie, a kon­ty­nu­ował rabin Micha­el Schu­drich spo­tka­niem 101 pytań do rabi­na.

Do syna­go­gi Kupa Micha­el Schu­drich przy­był spóź­nio­ny, bo po dro­dze — jak przy­sta­ło na rabi­na — odpo­wia­dał na pyta­nia poszu­ku­ją­cych. Zgro­ma­dze­ni goście skra­ca­li sobie czas ocze­ki­wa­nia roz­mo­wą. Dla nie­któ­rych słu­cha­czy, wykład na Kazi­mie­rzu to kon­ty­nu­acja spo­tkań z rabi­nem, któ­re odby­wa­ją się w krę­gach biblij­nych przy kra­kow­skich para­fiach. To kolej­ny krok w poszu­ki­wa­niu zro­zu­mie­nia Biblii.

101 pytań do rabi­na mia­ło nawią­zy­wać w swej for­mu­le do otwar­tej dys­pu­ty doty­czą­cej zarów­no spraw escha­to­lo­gicz­nych jak i „przy­ziem­nych”. Te ostat­nie doty­czy­ły m.in. pra­cy Micha­ela Schu­dri­cha w Japo­nii, gdzie prze­by­wał w latach 1983–1989 i wspie­rał ducho­wo Żydów pra­cu­ją­cych w mię­dzy­na­ro­do­wych kor­po­ra­cjach. Poma­gał rów­nież Japoń­czy­kom „szu­ka­ją­cym dro­gi do Boga”. Dla rabi­na była to zupeł­nie wyjąt­ko­wa sytu­acja, ponie­waż przy­szło mu się spo­tkać z ludź­mi, któ­rzy nie­mal zupeł­nie nie zna­li kul­tu­ry biblij­nej.

Słu­cha­czom wywo­dzą­cym się spo­za ści­słe­go krę­gu juda­izmu trud­no zro­zu­mieć np. wymóg koszer­no­ści pokar­mów. Podob­nie jest z zagad­nie­niem nosze­nia przez poboż­nych Żydów frędz­li przy odzie­ży, tefi­lin czy umiesz­cza­nia na odrzwiach mezu­zy. Tym­cza­sem spra­wa jest pro­sta – tłu­ma­czył rabin — frędz­le, tefi­lin i mezu­za mają przy­po­mi­nać o Bogu, mają słu­żyć opa­mię­ta­niu.

Z dale­kiej Japo­nii temat roz­mów powró­cił do Pol­ski. Rabin Schu­drich przed­sta­wił swo­je spo­strze­że­nia na temat zain­te­re­so­wa­nia Pola­ków kul­tu­rą żydow­ską. Praw­dzi­we zami­ło­wa­nie dla kul­tu­ry i reli­gii żydow­skiej Schu­drich inter­pre­tu­je jako „tęsk­no­tę za Żyda­mi, któ­rych ampu­to­wa­no naro­do­wi pol­skie­mu”.

Peł­nie­nie przez Schu­dri­cha posłu­gi rabi­na w innych kra­jach świa­ta i moż­li­wość porów­na­nia życia Żydów na róż­nych kon­ty­nen­tach, spro­wo­ko­wa­ła do posta­wie­nia pyta­nia, czy w Pol­sce trud­no jest być Żydem. Zda­niem rabi­na wszę­dzie jest to trud­ne, ponie­waż przede wszyst­kim wyma­ga speł­nia­nia przy­ka­zań. A szcze­gól­nie trud­ne, gdy czło­wiek sta­ra się być po pro­stu dobrym.

Rów­nież i histo­ria nie uła­twia­ła bycia Żydem – Holo­caust, pogro­my, anty­se­mi­tyzm. Ostat­nie z wymie­nio­nych zja­wisk, to zda­niem rabi­na, nie pro­blem Żydów, ale pro­blem samych anty­se­mi­tów – to oni mają kło­pot ze swo­im poj­mo­wa­niem „Żyda”. W Pol­sce smut­ne jest mil­cze­nie ludzi dobrych – zauwa­żył — tych, któ­rych anty­se­mi­tyzm boli.

Forum Znak