Reformacja XVI wieku a współczesny adwentyzm

Na ryn­ku wydaw­ni­czym uka­za­ła się nowa książ­ka: “Refor­ma­cja XVI wie­ku a współ­cze­sny adwen­tyzm”. Autor pró­bu­je usta­lić, w jakiej mie­rze doro­bek myślo­wy Refor­ma­cji XVI wie­ku, szcze­gól­nie głów­nych ele­men­tów teo­lo­gii Mar­ci­na Lutra i lute­ra­ni­zmu, zna­lazł swe odbi­cie w dok­try­nie reli­gij­nej adwen­ty­zmu. Pozy­cja, opar­ta na sze­ro­kiej bazie biblio­gra­ficz­nej, jest swo­istą pre­zen­ta­cją obu kon­fe­sji, pogłę­bio­ną o cie­ka­wą reflek­sję auto­ra nad ich wspól­nym dzie­dzic­twem.

Celem napi­sa­nia niniej­szej pozy­cji, jak wyja­śnia to sam Autor, było wyka­za­nie, iż nie­któ­re z ele­men­tów teo­lo­gii Lutra i lute­ra­ni­zmu zna­la­zły swą recep­cję w dok­try­nie reli­gij­nej adwen­ty­zmu. Miro­sław Hara­sim pod­jął się wska­za­nia na podo­bień­stwa oraz inspi­ra­cje teo­lo­gii Lutra na adwen­tyzm w dzie­dzi­nie naucza­nia o roli Pisma Świę­te­go, pra­wa Boże­go, nauki o łasce, o Koście­le i w kwe­stiach escha­to­lo­gicz­nych, czy­li o losach osta­tecz­nych ludzi i świa­ta. Wywo­dy Auto­ra w tych nie­ła­twych prze­cież kwe­stiach są przej­rzy­ste, a wnio­ski na koń­cu roz­dzia­łów znaj­du­ją uza­sad­nie­nie w tre­ści poprze­dza­ją­cej kon­klu­zje. Słusz­ny jest rów­nież koń­co­wy wnio­sek Auto­ra, iż „dok­try­na adwen­ty­zmu sta­no­wi w dużym stop­niu recep­cję fun­da­men­tal­nych zasad teo­lo­gii refor­ma­cyj­nej, a zara­zem jej współ­cze­sną kontynuację”.Wniosek ten nale­ży uznać jako wywa­żo­ny i pre­cy­zyj­ny. Poświę­ciw­szy książ­kę rela­cjom adwen­ty­zmu z poglą­da­mi Mar­ci­na Lutra nie zapo­mniał bynaj­mniej Autor o nie mniej sil­nej inspi­ra­cji teo­lo­gów nur­tu zwin­gliań­sko-kal­wi­ni­stycz­ne­go i choć w swej książ­ce siłą rze­czy czy­ni tyl­ko zwię­złe napom­knięnia o tych ostat­nich, nie zapo­mi­na bynaj­mniej o roli refor­ma­cji szwaj­car­skiej w kształ­to­wa­niu teo­lo­gii adwen­ty­stycz­nej. Dla­te­go też w swej pra­cy napi­sał słusz­nie o recep­cji przez adwen­tyzm zasad teo­lo­gii refor­ma­cyj­nej w ogó­le, a nie tyl­ko lute­rań­skiej. Wła­ści­we wyda­je się też być ostroż­ne sfor­mu­ło­wa­nie, że dok­try­na adwen­ty­zmu przy­ję­ła zasa­dy teo­lo­gii refor­ma­cyj­nej „w dużym stop­niu”, bo prze­cież, gdy­by było ina­czej, gdy­by była ona po pro­stu syn­te­zą i powtó­rze­niem idei refor­ma­cyj­nych XVI wie­ku, po co było­by two­rzyć wyzna­nie adwen­ty­stycz­ne?

Autor pamię­ta zatem o tym, co sta­no­wi dif­fe­ren­tiam spe­ci­fi­cam adwen­ty­zmu i co wyróż­nia go z wszyst­kich wyznań przy­zna­ją­cych się do dzie­dzic­twa Refor­ma­cji. To dobrze, bo w kli­ma­cie eku­me­nicz­nych dia­lo­gów nie­któ­rzy auto­rzy oka­zu­ją skłon­ność do zacie­ra­nia róż­nic wbrew sta­no­wi fak­tycz­ne­mu. Miro­sław Hara­sim tak nie czy­ni. Przy­po­mi­na wspól­ne korze­nie, pisze, że w śro­do­wi­sku adwen­ty­stycz­nym Luter uzna­wa­ny jest za „męża Boże­go” cie­szą­ce­go się „olbrzy­mim sza­cun­kiem i powa­ża­niem”, ale nie zamy­ka oczu na róż­ni­ce, na to, co odróż­nia adwen­tyzm od lute­ra­ni­zmu i innych wyznań. Czy­ni to z tak­tem, lecz praw­do­mów­nie. Budzi to zaufa­nie do rze­tel­no­ści jego wywo­dów i do tej książ­ki, któ­ra jest — oczy­wi­ście — prze­zna­czo­na dla czy­tel­ni­ków adwen­ty­stycz­nych, ale może być z pożyt­kiem czy­ta­na tak­że przez pro­te­stan­tów i wyznaw­ców jesz­cze innych kon­fe­sji, a tak­że przez reli­gio­znaw­ców, histo­ry­ków i w ogó­le przez wszyst­kich, któ­rzy zasta­na­wia­ją się nad sobą i ota­cza­ją­cą ich rze­czy­wi­sto­ścią.

Prof. Rafał Lesz­czyń­ski, Łódź

Spis tre­ści

Od wydaw­cy

Wpro­wa­dze­nie

WSTĘP

1.RECEPCJA MARCINA LUTRA W ADWENTYZMIE1.1. Luter ije­go dzie­ło 1.2. Lite­ra­tu­ra adwen­ty­stycz­na oReformatorze1.3. Współ­cze­sny dia­log lute­rań­sko-adwen­ty­stycz­ny 1.4. Pod­su­mo­wa­nie

2. NAUKA OPIŚMIE ŚWIĘTYM (skrypturologia)2.1. Natchnio­ne Sło­wo Boże2.2. Peł­nia praw­dy zba­wien­nej 2.3. Wnioski2.4. Zasa­da sola scrip­tu­ra wre­cep­cji dok­try­ny adwentyzmu2.5. Pod­su­mo­wa­nie

3.NAUKA OPRAWIE (nomologia)3.1. Dzie­sięć Przy­ka­zań wte­olo­gii Lutra3.2. Zakon iewangelia3.3. Wnioski3.4. Nomo­lo­gia adwentystyczna3.4.1. Zna­cze­nia pra­wa Bożego3.5. Pra­wo ałaska3.6. Pod­su­mo­wa­nie

4.NAUKA OŁASCE (charytologia)4.1. Potrze­ba uspra­wie­dli­wie­nia zwiary4.1.1. Spra­wie­dli­wość Boża4.2. Dyna­mizm usprawiedliwienia4.2.1. Monizm antro­po­lo­gicz­ny wuję­ciu Lutra4.3.Sola gra­tia, sola fide4.3.1. Alie­na iusti­tia Chri­sti — obca spra­wie­dli­wość Jezusa4.3.2. Simul iustus et pec­ca­tor — już ijesz­cze nie wspra­wie zbawienia4.4. Kwe­stia odno­wy iuświęcenia4.5. Wnioski4.6. Zasa­da sola gra­tia iso­la fide wte­olo­gi adwentystycznej4.6.1. Dyna­mizm łaski Bożej4.6.2. Kwe­stia moni­zmu antropologicznego4.6.3. Doświad­cze­nie zba­wie­nia teraz i wprzy­szło­ści 4.7. Kwe­stia odno­wy iuświęcenia4.8. Pod­su­mo­wa­nie

5. NAUKA OKOŚCIELE (eklezjologia)5.1. Kościół jako wspól­no­ta wierzących5.2. Isto­ta iza­da­nia Kościoła5.3. Pod­sta­wo­we zna­mio­na Kościo­ła 5.4. Kościół widzial­ny iniewidzialny5.5. Nauka osakramentach5.6. Wnioski5.7. Ekle­zjo­lo­gia wuję­ciu adwentystycznym5.8. Świę­te obrzę­dy (sakramenty)5.9. Pod­su­mo­wa­nie

6. NAUKA ORZECZACH OSTATECZNYCH (eschatologia)6.1. Jezus Chry­stus — ośrod­kiem eschatologii6.2. Escha­to­lo­gicz­ne aspek­ty Księ­gi Danie­la 6.2.1. Pro­roc­two z2. i7. roz­dzia­łu 6.2.2. Sym­bo­li­ka małe­go rogu6.2.3. Sie­dem­dzie­siąt tygo­dni — lat6.2.4. Paru­zja isąd6.3. Kró­le­stwo Boże jako źró­dło nadziei ira­do­ści 6.4. Wnioski6.5. Escha­to­lo­gia Lutra wre­cep­cji adwentystycznej6.6. Chry­stus — jako cen­trum myśli eschatologicznej6.7. Nie­śmier­tel­ność warunkowa6.8. Zna­ki czasu6.9. Boże kró­le­stwo itriumf dobra6.10. Pod­su­mo­wa­nie­ZA­KOŃ­CZE­NIE­Anek­sy­BI­BLIO­GRA­FIA

Miro­sław Hara­sim ( ur. 1963 w Kra­ko­wie), teo­log pro­te­stanc­ki, kazno­dzie­ja i publi­cy­sta adwen­ty­stycz­ny, absol­went Chrze­ści­jań­skiej Aka­de­mii Teo­lo­gicz­nej w War­sza­wie.