Dzień Judaizmu w Kościele katolickim

XI Dzień Juda­izmu w nie­któ­rych mia­stach tra­dy­cyj­nie trwa nie­mal tydzień. Tak jest co roku w Pozna­niu i Kra­ko­wie. Naj­bo­gat­szy pro­gram ma archi­die­ce­zja poznań­ska. Kie­ru­ją­cy nią arcy­bi­skup Sta­ni­sław Gądec­ki od wie­lu lat jest zaan­ga­żo­wa­ny w dia­log chrze­ści­jań­sko-żydow­ski.

Dzień Juda­izmu w archi­die­ce­zji war­szaw­skiej zor­ga­ni­zo­wa­no pierw­szy raz od dzie­się­ciu lat. Ostat­ni raz obcho­dzo­no go tu w 1998 roku. Skąd ta zmia­na? Jest lep­szy kli­mat od momen­tu, gdy metro­po­li­tą war­szaw­skim został abp Kazi­mierz Nycz – mówi ano­ni­mo­wy roz­mów­ca.

Mam taką filo­zo­fię: jeśli coś jest dobrze, to nie pytam dla­cze­go – komen­tu­je zmia­nę kli­ma­tu w archi­die­ce­zji war­szaw­skiej naczel­ny rabin Pol­ski Micha­el Schu­drich.

Wie­czo­rem mszę z oka­zji Dnia Juda­izmu w war­szaw­skim koście­le Wszyst­kich Świę­tych odpra­wił abp Kazi­mierz Nycz. W homi­lii abp. Nycz powie­dział, że nie wol­no sta­wiać Pola­kom zarzu­tu współ­wi­ny za Holo­kaust, bo to wiel­ka nie­praw­da histo­rycz­na. Nawią­zu­jąc do książ­ki Jana Toma­sza Gros­sa Strach, powie­dział, że nie moż­na trak­to­wać w spo­sób wybiór­czy fak­tów i wyda­rzeń, bo nie słu­ży to pojed­na­niu i jed­no­ści. Hie­rar­cha zazna­czał, że rolą Kościo­ła jest modli­twa i gło­sze­nie praw­dy w duchu prze­ba­cze­nia. Sądzę, że rola ta zosta­ła dobrze uwi­docz­nio­na, kie­dy Epi­sko­pat Pol­ski prze­pro­sił za Jedwab­ne, a o czym dzi­siaj w ogó­le się nie mówi. Akt ten został uczy­nio­ny w spo­sób publicz­ny i bar­dzo czy­tel­ny – zwra­cał uwa­gę metro­po­li­ta. Wyra­ził prze­ko­na­nie, że zarów­no jed­na, jak i dru­ga stro­na „roz­trop­nie myślą­ca” może przy­czy­niać się do kon­ty­nu­acji dia­lo­gu. Zazna­czył, że wśród wszyst­kich wiel­kich reli­gii świa­ta dla chrze­ści­jan pierw­szą i naj­waż­niej­szą jest juda­izm, bo to reli­gia, z któ­rej wyra­sta chrze­ści­jań­stwo.

Świą­ty­nia Wszyst­kich Świę­tych jest sym­bo­licz­na, gdyż w cza­sie woj­ny tuż obok niej prze­bie­gał mur get­ta, a jej pro­boszcz Mar­ce­li Godlew­ski udzie­lił schro­nie­nia wie­lu Żydom. Z tere­nu świą­ty­ni, w któ­rej nie­daw­no zmie­nił się pro­boszcz, znik­nę­ła rów­nież księ­gar­nia Antyk, gdzie sprze­da­wa­no anty­se­mic­kie książ­ki. Ta świą­ty­nia ma szan­se stać się teraz cen­trum modli­tew­nym dia­lo­gu chrze­ści­jań­sko-żydow­skie­go. Nie­da­le­ko niej stoi syna­go­ga Noży­ków, do któ­rej w sobo­tę Żydzi zapra­sza­ją na Haw­da­lę, modli­twę na zakoń­cze­nie sza­ba­tu. W nie­dzie­lę będzie moż­na syna­go­gę zwie­dzać z prze­wod­ni­kiem.

Dzień Juda­izmu jest zna­kiem wiel­kich zmian, jakie na całym świe­cie zapo­cząt­ko­wał Jan Paweł II. Od 1989 roku zosta­ło zro­bio­nych w Pol­sce wie­le kro­ków na dro­dze do pojed­na­nia, od któ­rych nie ma już odwro­tu – mówi Micha­el Schu­drich. Nato­miast o. Janusz Salo­mon SI, dyrek­tor Cen­trum Dia­lo­gu, pod­kre­śla, że świę­to­wa­nie Dnia Juda­izmu ma sens tyl­ko wte­dy, gdy na co dzień nasze czy­ny i sło­wa świad­czą o tym, że postrze­ga­my Żydów jako sio­stry i bra­ci, dzie­ci tego same­go Boga.

W tym roku cen­tral­ne obcho­dy XI Dnia Juda­izmu odby­ły się w Zamo­ściu. W Bełż­cu, na tere­nie byłe­go obo­zu zagła­dy, modlo­no się w inten­cji ofiar Holo­kau­stu. Msze oraz deba­ty i wysta­wy odby­ły się tak­że w Gdań­sku i Lubli­nie.

Wza­jem­ne zro­zu­mie­nie pogłę­bić ma rów­nież wyjazd 29 pol­skich duchow­nych do Insty­tu­tu Yad Vashem w Jero­zo­li­mie. Więk­szość z nich to pra­cow­ni­cy semi­na­riów duchow­nych, przede wszyst­kim rek­to­rzy i wycho­waw­cy. Ks. Tomasz Adam­czyk, sekre­tarz Komi­te­tu ds. Dia­lo­gu z Juda­izmem Kon­fe­ren­cji Epi­sko­pa­tu Pol­ski, któ­ry współ­or­ga­ni­zu­je wyjazd, ma nadzie­ję, że dzię­ki semi­na­riom zosta­nie zmie­nio­ny fał­szy­wy wize­ru­nek w świe­cie Kościo­ła pol­skie­go jako anty­se­mic­kie­go. Z moich doświad­czeń wyni­ka, że takie spo­tka­nia temu sprzy­ja­ją – zapew­nia.

(za „Rzecz­po­spo­li­tą”)