Modlitwa przy mogiłach jeńców radzieckich

Dwa krzy­że — łaciń­ski i pra­wo­sław­ny zosta­ły poświę­co­ne w minio­ną sobo­tę na cmen­ta­rzu radziec­kich jeń­ców wojen­nych pod górą Tele­graf w Kiel­cach. Eku­me­nicz­ną modli­twę w inten­cji pamię­ci pomor­do­wa­nych żoł­nie­rzy popro­wa­dzi­li pra­wo­sław­ny wła­dy­ka Paisjusz i rzym­sko­ka­to­lic­ki biskup Kazi­mierz Ryczan — ordy­na­riusz kie­lec­ki.

Pamięć i hołd pomor­do­wa­nym odda­ły tak­że wła­dze samo­rzą­do­we Kielc z pre­zy­den­tem Woj­cie­chem Lubaw­skim, wła­dze woje­wódz­kie, par­la­men­ta­rzy­ści.

Pod Tele­graf przy­by­li miesz­kań­cy mia­sta i regio­nu, świec­cy repre­zen­tan­ci innych kościo­łów chrze­ści­jań­skich, Die­ce­zjal­nej Rady Eku­me­nicz­nej a tak­że przed­sta­wi­cie­le amba­sa­dy Ukra­iny, Fede­ra­cji Rosyj­skiej i Bia­ło­ru­si.

Obóz dla radziec­kich jeń­ców wojen­nych został utwo­rzo­ny przez Niem­ców w 1941 roku w daw­nych car­skich kosza­rach na Buków­ce, jako jeden z czte­rech podo­bo­zów Sta­la­gu XII C, któ­re­go komen­da głów­na mie­ści­ła się w Skar­ży­sku-Kamien­nej. Podob­ne podo­bo­zy dzia­ła­ły tak­że w Bli­ży­nie, Koń­skich i na Świę­tym Krzy­żu. Warun­ki, w jakich Niem­cy prze­trzy­my­wa­li jeń­ców radziec­kich, były strasz­li­we. Z gło­du docho­dzi­ło do przy­pad­ków kani­ba­li­zmu. Jak usta­li­ła po woj­nie Komi­sja ds. Bada­nia Zbrod­ni Nie­miec­kich w Pol­sce, zada­niem jed­nost­ki Wehr­mach­tu, któ­ra nad­zo­ro­wa­ła pod­obóz w Kiel­cach, była maso­wa eks­ter­mi­na­cja jeń­ców radziec­kich. W latach 1941–1944 w kie­lec­kim podo­bo­zie Sta­la­gu XII C z powo­du gło­du i cho­rób zakaź­nych zmar­ło ponad 11 tysię­cy żoł­nie­rzy radziec­kich. Mimo że komi­sji uda­ło się usta­lić nazwę jed­nost­ki i nazwi­ska dowód­ców Wehr­mach­tu odpo­wie­dzial­nych za pod­obóz w Kiel­cach, win­nych nie uda­ło się uka­rać — Niem­cy umo­rzy­li śledz­two.

Z ini­cja­ty­wą upa­mięt­nie­nia 11 tysię­cy żoł­nie­rzy radziec­kich, któ­rzy zgi­nę­li w nie­miec­kim obo­zie jeniec­kim w Kiel­cach, wystą­pił pre­zy­dent Kielc Woj­ciech Lubaw­ski jak rów­nież Para­fia Pra­wo­sław­na św. Miko­ła­ja w Kiel­cach. Teren cmen­ta­rza radziec­kie­go pod Tele­gra­fem, gdzie pocho­wa­no radziec­kich żoł­nie­rzy, został upo­rząd­ko­wa­ny a sobot­nią uro­czy­stość zapro­szo­no do sto­li­cy regio­nu przed­sta­wi­cie­li amba­sad Rosji, Ukra­iny i Bia­ło­ru­si.

Spo­tka­nie modli­tew­ne roz­po­czę­ło się o godzi­nie 10 uro­czy­stą Boska Litur­gią cer­kwi pod wezwa­niem świę­te­go Miko­ła­ja Cudo­twór­cy przy uli­cy Bodzen­tyń­skiej w Kiel­cach, któ­rej prze­wod­ni­czył biskup piotr­kow­ski Paisjusz – sufra­gan pomoc­ni­czy pra­wo­sław­nej die­ce­zji łódz­ko-poznań­skiej. Zebra­nych gości ser­decz­nie powi­tał ksiądz pro­to­je­rej Wła­dy­sław Tyszuk – pro­boszcz para­fii kie­lec­kiej. W modli­twie w kie­lec­kiej para­fii pra­wo­sław­nej uczest­ni­czył po raz pierw­szy kie­lec­ki biskup ordy­na­riusz Kazi­mierz Ryczan.

W trak­cie Świę­tej Litur­gii śpie­wał męski chór pra­wo­sław­ny Okto­ich pod dyrek­cją ks. dia­ko­na Grze­go­rza Cebul­skie­go z Wro­cła­wia.

O godzi­nie 12. 30 wszy­scy uczest­ni­cy litur­gii, oraz inne oso­by spo­tka­li się na cmen­ta­rzu żoł­nie­rzy radziec­kich — jeń­ców nie­miec­kie­go obo­zu pod górą Tele­graf.

Tam obaj księ­ża bisku­pi doko­na­li aktu poświę­ce­nia dwóch drew­nia­nych krzy­ży – pra­wo­sław­ne­go i łaciń­skie­go, któ­re usta­wio­no na cmen­ta­rzu upa­mięt­nia­ją­cym 11 tysię­cy żoł­nie­rzy zmar­łych w obo­zie jeniec­kim w latach 1941–1944.

Na zakoń­cze­nie zebra­ni na uro­czy­sto­ściach, jak i wszy­scy zain­te­re­so­wa­ni spo­tka­li się na kon­cer­cie muzy­ki cer­kiew­nej w rzym­sko­ka­to­lic­kiej Para­fii pod wezwa­niem NMP Kró­lo­wej Pol­ski — para­fii gar­ni­zo­no­wej (d. cer­kwi gar­ni­zo­no­wej) przy uli­cy Chę­ciń­skiej, gdzie o 17 wystą­pił zna­ko­mi­ty męski chór pra­wo­sław­ny Okto­ich pod dyrek­cją ks. dia­ko­na Grze­go­rza Cebul­skie­go, ten sam, któ­ry towa­rzy­szył śpie­wem i modli­twą przez cały dzień uro­czy­sto­ści w Kiel­cach.

Eku­me­nicz­ne uro­czy­sto­ści kie­lec­kie poświe­ce­nia krzy­ży przy cmen­ta­rzu jeń­ców radziec­kich odby­ły się z ini­cja­ty­wy obec­ne­go pre­zy­den­ta Kielc Woj­cie­cha Lubaw­skie­go oraz kie­lec­kiej para­fii pra­wo­sław­nej p.w. świę­te­go Miko­ła­ja Cudo­twór­cy w Kiel­cach.

Pre­zy­dent Lubaw­ski będąc wcze­śniej woje­wo­dą świę­to­krzy­skim zaini­cjo­wał podob­ną uro­czy­stość na cmen­ta­rzu jeń­ców radziec­kich na pola­nie Biel­ni­ka obok Świę­te­go Krzy­ża.

Prze­my­sław K. Kasprzyk