Pierwsza w Polsce Droga św. Jakuba

Pierw­sza w Pol­sce Dro­ga św. Jaku­ba zosta­nie otwar­ta 24 lip­ca br. w Jaku­bo­wie koło Gło­go­wa i w Zgo­rzel­cu. Włą­czy się ona w ogól­no­eu­ro­pej­ską sieć szla­ków pąt­ni­czych pro­wa­dzą­cych do San­tia­go de Com­po­ste­la (Gali­cja, Hisz­pa­nia).

Począw­szy od IX wie­ku w pół­noc­nej czę­ści Pół­wy­spu Ibe­ryj­skie­go oraz we fran­cu­skich Pire­ne­jach zaczę­ły powsta­wać dro­gi, któ­ry­mi z całej Euro­py zmie­rza­li piel­grzy­mi (począt­ko­wo przed­sta­wi­cie­le rycer­stwa i mni­si, z cza­sem tak­że miesz­cza­nie, szlach­ta i koro­no­wa­ne gło­wy) do gro­bu św. Jaku­ba Star­sze­go w pół­noc­no-hisz­pań­skim sank­tu­arium. W śre­dnio­wie­czu Apo­stoł ten czczo­ny był jako patron wal­ki „z nie­wier­ny­mi” na Pół­wy­spie Ibe­ryj­skim, póź­niej czczo­ny był w Euro­pie jako patron rycer­stwa, piel­grzy­mów i podróż­ni­ków.

Sym­bo­le piel­grzy­mek do gro­bu św. Jaku­ba – cha­rak­te­ry­stycz­na bia­ła musz­la, zazwy­czaj na błę­kit­nym tle – roz­sia­ne są po całym Sta­rym Kon­ty­nen­cie. O ogrom­nej roli piel­grzy­mek po Cami­no (jak nazy­wa­ne są szla­ki pro­wa­dzą­ce do San­tia­go de Com­po­ste­la) świad­czy tak­że to, że jesz­cze Johann Wol­fgang von Goethe pisał, iż „dro­gi św. Jaku­ba ukształ­to­wa­ły Euro­pę”. Po rewo­lu­cji fran­cu­skiej zna­cze­nie piel­grzy­mek wyraź­nie spa­dło i dopie­ro ostat­nie 20 lat przy­nio­sło wyraź­ne oży­wie­nie ruchu na Cami­no.

Po wizy­cie Jana Paw­ła II w San­tia­go de Com­po­ste­la w roku 1982, Rada Euro­py uzna­ła Dro­gę św. Jaku­ba pierw­szą euro­pej­ską dro­gą o zna­cze­niu dla kul­tu­ry Kon­ty­nen­tu i zaape­lo­wa­ła o odtwa­rza­nie i utrzy­ma­nie daw­nych szla­ków pąt­ni­czych. W 1986 San­tia­go de Com­po­ste­la jako pierw­sze otrzy­ma­ło tytuł Euro­pej­skiej Sto­li­cy Kul­tu­ry (o to mia­no w roku 2010 ubie­ga się Görlitz/Zgorzelec, gdzie Dol­no­ślą­ska Dro­ga św. Jaku­ba połą­czy się z Eku­me­nicz­ną Dro­gą Pąt­ni­czą przez Sak­so­nię i Turyn­gię), zaś w 1989 z udzia­łem Jana Paw­ła II odby­ły się tam Świa­to­we Dni Mło­dzie­ży.

Dol­no­ślą­ska Dro­ga św. Jaku­ba roz­po­czy­na się w Jaku­bo­wie koło Gło­go­wa, któ­ry przez dłu­gie wie­ki (według nie­po­twier­dzo­nej tra­dy­cji miej­sco­wy kościół zało­żo­ny został w cza­sach Miesz­ka I w roku 991) był regio­nal­nym ośrod­kiem kul­tu Apo­sto­ła, o czym świad­czą licz­ne ele­men­ty wystro­ju świą­ty­ni. Miej­sco­we sto­wa­rzy­sze­nie „Brac­two św. Jaku­ba Apo­sto­ła” (ini­cja­tor przed­się­wzię­cia) chce oży­wić tra­dy­cje pie­szych piel­grzy­mek do Jaku­bo­wa – pierw­sza z nich (po ponad 60 latach prze­rwy) przy­by­ła z Gło­go­wa w kwiet­niu tego roku.

Dalej Dro­ga pro­wa­dzić będzie przez Gro­do­wiec (regio­nal­ne sank­tu­arium maryj­ne), Polko­wi­ce, Cho­cia­nów, Bole­sła­wiec, Nowo­gro­dziec i Lubań do Zgo­rzel­ca, gdzie przez Most Sta­ro­miej­ski połą­czy się z Sak­soń­ską „Öku­me­ni­scher Pil­ger­weg”. War­to zazna­czyć, że lokal­ne samo­rzą­dy w cało­ści pokry­ły kosz­ty ozna­ko­wa­nia Dro­gi (bia­ła musz­la z czer­wo­nym krzy­żem na błę­kit­nym tle), licząc na oży­wie­nie i pro­mo­cję pół­noc­no-zachod­niej czę­ści Dol­ne­go Ślą­ska, któ­ra dotąd nie była zbyt popu­lar­na jako obszar atrak­cyj­ny tury­stycz­nie i kul­tu­ro­wo. Moż­na ocze­ki­wać, że w naj­bliż­szym cza­sie dro­ga zosta­nie prze­dłu­żo­na o uza­sad­nio­ne histo­rycz­nie szla­ki z Olsz­ty­na przez Toruń i Poznań do Gło­go­wa oraz z Kra­ko­wa przez Wro­cław do Bole­sław­ca (daw­na Via Regia – Wyso­ka Dro­ga).

W odróż­nie­niu od zna­nych w Pol­sce piel­grzy­mek pie­szych (do Czę­sto­cho­wy czy Kal­wa­rii), Dro­ga św. Jaku­ba prze­zna­czo­na jest dla pąt­ni­ków indy­wi­du­al­nych lub małych grup, bez wzglę­du na wyzna­nie i naro­do­wość, chcą­cych doświad­czyć w dro­dze ciszy i ducho­wej prze­mia­ny. Do ich dys­po­zy­cji będą nie tyl­ko znaj­du­ją­ce się po dro­dze kościo­ły i kapli­ce, ale tak­że maja być dogod­ne miej­sca noc­le­go­we w budyn­kach para­fial­nych i gospo­dar­stwach agro­tu­ry­stycz­nych. Ocze­ku­je się, że rocz­nie Dol­no­ślą­ską Dro­gę św. Jaku­ba przej­dzie 300–400 osób.

Emil Men­dyk

:: Ekumenizm.pl: Codex Cali­xti­nus — Księ­ga Jaku­ba