Zamach stanu w Kościele Erytrei

Zebra­ny 7 sierp­nia Świę­ty Synod Pra­wo­sław­ne­go Kościo­ła Ery­trei (mono­fi­zyc­ki) ode­brał god­ność patriar­chy­abu­ne (po pol­sku: “nasz ojciec”; zwy­cza­jo­wy tytuł zwierzch­ni­ka Kościoła)Antoniosowi. Jed­nak według listu wysła­ne­go z patriar­sze­go sekre­ta­ria­tu, 78-let­nie­mu bisku­po­wi nie ode­bra­no god­no­ści patriar­chy, a jedy­nie ode­bra­no­pra­wo admi­ni­stro­wa­nia Kościo­łem i udzie­la­nia bło­go­sła­wień­stwa. List ten z datą 9 sierp­nia, i napi­sa­ny w języ­ku tigri­nya, został umiesz­czo­ny na stro­nie inter­ne­to­wej Asma­ri­no Inde­pen­dent News 20 sierp­nia br.

Według dekla­ra­cji Świę­ty Synod naka­zał patriar­sze­od­po­wie­dzieć na sześć sta­wia­nych mu zarzu­tów, według któ­rych miał­by on być „prze­szko­dą w pra­cy Świę­te­go Kościo­ła Chrze­ści­jań­skie­go”. Anto­nio­so­wi zarzu­ca się też waha­nia wobec eks­ko­mu­ni­ko­wa­nia 3 tysię­cy człon­ków pra­wo­sław­ne­go ruchu Szko­ły Nie­dziel­nej (Medha­ne Alem), oraz zwró­ce­nie się z proś­bą do rzą­du Ery­trei, aby ten zwol­nił nie­któ­rych uwię­zio­nych „zdraj­ców”.

Patriar­cha Anto­ni został wybra­ny naurzą­dza­le­d­wie pół­to­ra roku temui od począt­ku zaczął kry­ty­ko­wać rząd za wtrą­ca­nie się w wewnętrz­ne spra­wy Pra­wo­sław­ne­go Kościo­ła Ery­trei, do któ­re­go nale­ży oko­ło 40% lud­no­ści kraju.Sytuacja zaostrzy­ła się gwał­tow­nie­po 7 stycz­nia br., kie­dy publicz­ne­me­dia nie pozwo­li­ły na trans­mi­sję bożo­na­ro­dze­nio­we­go posła­nia patriar­chy. Póź­niej doszło do wie­lu inter­wen­cji poli­cji prze­ciw rucho­wi Medha­ne Alem,a w mar­cu trzech księ­ży ‑lide­rów tego ruchu — zosta­ło osa­dzo­nych w wię­zie­niu, i pomi­mo inter­wen­cji patriar­chy, pozo­sta­ją w nim do dziś. Cho­dzi o księ­ży: Fut­sum Kulu­ber­han, Teklab Men­gi­ste­ab i Gebre­me­dhin Geo­r­gis, uwię­zio­nych w Won­gel Mer­me­ra, okry­tym smut­ną sła­wą ośrod­ku docho­dze­nio­wym w Asma­rze.

Według dekla­ra­cji sekre­ta­ria­tu patriar­chy, synod któ­ry odsu­nął od wła­dzy Anto­nie­go był inspi­ro­wa­ny przez Yofta­he Dime­tro­sa, ofi­cjal­nie pia­stu­ją­ce­go urząd admi­ni­stra­to­ra Kościo­ła. Źró­dła ery­trej­skie oskar­ża­ją Dime­tro­sa, że to on jest auto­rem oskar­żeń prze­ciw patriar­sze oraz wska­zu­ją na fakt, że wie­lu zwo­len­ni­kó­wAn­to­nio­sa zosta­ło usu­nię­tych ze swo­ich funk­cji. Jako poli­tyk Dime­trios (poprzed­nio był on dyplo­ma­tą i urzęd­ni­kiem rzą­do­wej par­tii PFDJ)łamie wie­le z wie­ko­wych kano­nów Kościo­ła pra­wo­sław­ne­go. Dla przy­kła­du, arty­ku­ły 32 i 96 Kon­sty­tu­cji Pra­wo­sław­ne­go Kościo­ła Ery­trei wyma­ga­ją, by sta­no­wi­sko admi­ni­stra­to­ra zosta­ło obsa­dzo­ne przez bisku­pa, oso­bi­ście wska­za­ne­go przez patriar­chę. Tym­cza­sem Dime­trios nie posia­da żad­nych świę­ceń.

W Asma­rze krą­żą pogło­ski, że rząd pre­zy­den­ta Isa­ja­sza Afwer­ki chce wkrót­ce ogło­sić wybór nowe­go patriar­chy. To był­by osta­tecz­ny wyraz cał­ko­wi­te­go pod­po­rząd­ko­wa­nia Kościo­ła Ery­trei pań­stwu.

Od cza­su pró­by oba­le­nia rzą­du w 2002 r. wszyst­kie Kościo­ły pro­te­stanc­kie, z wyjąt­kiem lute­rań­skie­go, są w Ery­trei nie­le­gal­ne. Tym­cza­sem Pra­wo­sław­ny Kościół Ery­trei, jako naj­star­szy Kościół naro­do­wy (pocho­dzi z IV wie­ku), nie był dotąd nie­po­ko­jo­ny przez rząd.

Wal­ka z chrze­ści­jań­stwem

Pra­wo­sław­ny Kościół Ery­trei uzy­skał swo­ją nie­za­leż­ność od Kościo­ła w Etio­pii w 1994. W 2003 stał się człon­kiem Świa­to­wej Rady Kościo­łów. Oprócz Kościo­łów rzym­sko­ka­to­lic­kie­go i lute­rań­skie­go oraz isla­mu, jest jed­ną z czte­rech­grup reli­gij­nych legal­nie dzia­ła­ją­cych w Ery­trei. Inne Kościo­ły, zwłsz­cza ewan­ge­li­kal­ne, są pod­da­wa­ne sil­nym repre­sjom i prze­śla­do­wa­niom. Ostat­nio jed­nak rząd w Asma­rze zwró­cił się rów­nież prze­ciw nie­któ­rym człon­kom i ruchom wewnątrz Kościo­ła rzym­sko­ka­to­lic­kie­go. Pod koniec 2003 rzym­sko­ka­to­lic­cy bisku­pi sprze­ci­wi­li się rzą­do­wej pre­sji, aby ich Kościół musiał zda­wać regu­lar­ne rela­cje z aktyw­no­ści parafii.Ponadto bisku­pi sprze­ciw­li się naka­zo­wi, aby wszy­scy księ­ża w wie­ku poni­żej 40 latod­by­li­przesz­ko­le­nie woj­sko­we, cze­mu pod­po­rząd­ko­wa­ły się Kościo­ły pra­wo­sław­ne, lute­rań­ski oraz muzuł­ma­nie.

Rząd Ery­trei zawsze demen­tu­je donie­sie­nia orga­ni­za­cji huma­ni­tar­nych i Depar­ta­men­tu Sta­nu USA, że w kra­ju docho­dzi do reli­gij­nych prze­śla­do­wań. Czyn­ni­ki rzą­do­we odrzu­ca­ją takie oskar­że­nia jako bez­pod­staw­ne.

:: Ekumenizm.pl: Patriar­cha usu­nię­ty