Charyzmatyczny Kościół Episkopalny

ICCEC liczy obec­nie, według wła­snych wyli­czeń, oko­ło tysią­ca para­fii, 200 tysię­cy człon­ków i kil­ka­krot­nie wię­cej sym­pa­ty­ków w 20 kra­jach świa­ta. Wspól­no­ta ta jest pró­bą pojed­na­nia ze sobą tra­dy­cji wiel­kich i sta­ro­żyt­nych Kościo­łów tra­dy­cyj­nych — kato­lic­kie­go, pra­wo­sław­ne­go i angli­kań­skie­go z dyna­mi­zmem i doświad­cze­niem zie­lo­no­świąt­kow­ców i chrze­ści­jan ewan­ge­licz­nych. Jej isto­tą jest więc pojed­na­nie roz­ma­itych gałę­zi Kościo­ła powszech­ne­go.

Histo­ria

Źró­dła tego two­ru ekle­zjal­ne­go się­ga­ją lat 70-tych, gdy gru­pa lide­rów ewan­ge­li­kal­nych wysto­so­wa­ła apel do wier­nych, nale­żą­cych do ich nur­tu chrze­ści­jań­stwa o odkry­cie korze­ni histo­rycz­ne­go chrze­ści­jań­stwa. “Chi­ca­go Call” z maja 1977, bo tak okre­śla się ten apel, było pod­pi­sa­ne m.in. przez Pete­ra Gilqu­ista, Tho­ma­sa Howar­da, Rober­ta Web­be­ra czy Jona Brau­na. To wła­śnie ich apel o odkry­wa­nie wspól­nej tra­dy­cji chrze­ści­jan­stwa stał się kata­li­za­to­rem ukształ­to­wa­nia się ICCEC.

Przez wie­le lat gru­pa chrze­ści­jan nale­żą­cych do róż­nych Kościo­łów i wspól­not chrze­ści­jań­skich — lute­rań­skich, wesley­ań­skich, epi­sko­pal­nych, zie­lo­no­świąt­ko­wych itp. spo­ty­ka­ła się, by wspól­nie zasta­na­wiać się nad prze­szło­ścią Kościo­ła. Zasta­na­wia­li się oni, jak pojed­nać ze sobą litur­gicz­ne pięk­no sta­rych wspól­not chrze­ści­jań­skich z dyna­mi­zmem chrze­ści­jan pen­te­ko­stal­nych czy biblij­nym i moral­nym zaan­ga­żo­wa­niem ewan­ge­li­ka­łów. 26 czerw­ca 1992 roku — gru­pa ta zde­cy­do­wa­ła się wyświę­cił o. Ran­dol­pha Adle­ra (obec­nie arcy­bi­sku­pa i patriar­chę Kościo­ła) na swo­je­go pierw­sze­go bisku­pa i Pry­ma­sa nowej wspól­no­ty kościel­nej, któ­ra liczy­ła wów­czas trzy para­fie.

Jej celem mia­ło być obda­ro­wa­nie chrze­ści­jan tra­dy­cyj­nych bogac­twem darów Ducha Świę­te­go, a zie­lo­no­świąt­kow­ców bogac­twem pięk­na tra­dy­cyj­nej litur­gii.

Cre­do

ICCEC opie­ra się na tra­dy­cji “nie­po­dzie­lo­ne­go Kościo­ła pierw­sze­go tysiąc­le­cia” i sta­ra się być pomo­stem mię­dzy kato­lic­ki­mi a pro­te­stanc­ki­mi wyzna­nia­mi wia­ry. Dla­te­go uzna­jąc sie­dem sakra­men­tów świę­tych, kła­dzie też nacisk na oso­bi­ste doświad­cze­nie Ducha Świę­te­go. Pod­sta­wą są jed­nak fun­da­men­ty wia­ry — wspól­ne wszyst­kim — refor­mo­wa­nym i kato­lic­kim — wyzna­niom.

“Dekla­ra­cja San Cle­ment” z 1999 roku defi­niu­ją­ca pod­sta­wy wia­ry nowej wspól­no­ty za obo­wią­zu­ją­ce człon­ków nowej wspól­no­ty uzna­je przy­ję­cie:

1. Pisma Świę­te­go, jako spi­sa­ne­go Sło­wa Boże­go i świa­dec­twa nauki apo­stol­skiej jest źró­dłem naucza­nia Kościo­ła.

2. Wyzna­nia wia­ry — sym­bo­lu chrztu, Cre­do nicej­skie­go oraz innych wyznań wia­ry.

3. Ist­nie­nia sied­miu sakra­men­tów świę­tych: chrztu, Eucha­ry­stii, Bierz­mo­wa­nia, Poku­ty, mał­żeń­stwa, kapłań­stwa, namasz­cze­nia cho­rych.

4. Ist­nie­nia i zna­cze­nia histo­rycz­ne­go epi­sko­pa­tu, jako daru auto­ry­te­tu dla Kościo­ła.

ICCEC akcen­tu­je zna­cze­nie Pisma Świę­te­go, któ­re powin­no być nie­ustan­nie gło­szo­ne, ale tak­że stu­dio­wa­ne. Uzna­je sakra­men­ty, szcze­gól­nie zaś rze­czy­wi­stą obec­ność Chry­stu­sa w Eucha­ry­stii, za dary łaski Boga. Sza­nu­je rolę Kościo­ła w dzie­le zba­wie­nia, uzna­jąc sło­wa św. Cypria­na gło­szą­ce­go, że “kto nie ma Kościo­ła za Mat­kę, temu Bóg nie jest Ojcem”. Wyzna­je wia­rę, wspól­ną tak Sobo­ro­wi Try­denc­kie­mu, jak refor­ma­to­rom — w zba­wie­nie z łaski przez wia­rę. I wresz­cie radu­je się z widzial­ne­go dzia­ła­nia Ducha Świę­te­go, któ­re ze szcze­gól­ną mocą roz­po­czę­ło się od odro­dze­nia cha­ry­zma­tycz­ne­go, poprzez roz­ma­ite dary i posłu­gi.

Wszyst­ko to spra­wia, zda­niem lide­rów ICCEC, że ich Kościół jest w peł­ni orto­dok­syj­ny, w peł­ni ewan­ge­li­kal­ny, w peł­ni sakra­men­tal­ny, i cha­ry­zma­tycz­ny.

Struk­tu­ra kościel­na

ICCEC jest wspól­no­tą epi­sko­pal­ną, a więc kie­ro­wa­ną i zarzą­dza­ną przez bisku­pów. Cha­ry­zma­tycz­ny Kościół Epi­sko­pal­ny pod­kre­śla, że posłu­ga bisku­pa nale­ży do isto­ty ekle­zjo­lo­gii ewan­ge­licz­nej. Biskup speł­niać ma jed­nak nie tyl­ko funk­cje zarząd­cy, ale rów­nież dusz­pa­ste­rza, dla­te­go każ­dy hie­rar­cha (tak­że patriar­cha) poza swo­imi obo­wiąz­ka­mi bisku­pi­mi, posłu­gu­je rów­nież, jako pro­boszcz.

Trój­stop­nio­wa struk­tu­ra świę­ceń uzu­peł­nia­na jest w życiu ICCEC przez posłu­gi­wa­nia ducho­we, któ­re wymie­nia Nowy Testa­ment — nauczy­cie­la, pro­ro­ka itp.

Decy­zje w koście­le, na każ­dym stop­niu jego orga­ni­za­cji, podej­mo­wa­ne są przez poro­zu­mie­nie mię­dzy patriar­chą, bisku­pem czy pro­bosz­czem a ich radą. Każ­de spo­tka­nie decy­zyj­ne roz­po­czy­na się od modli­twy do Ducha Świę­te­go. Wyzna­nie jako całość posia­da Pra­wo Kano­nicz­ne Cha­ry­zma­tycz­ne­go Kościo­ła Epi­sko­pal­ne­go.

Litur­gia

Nabo­żeń­stwa litur­gicz­ne ICCEC są pró­bą pojed­na­nia tego, co sta­re i nowe poprzez zjed­no­cze­nie trzech doświad­czeń wia­ry — kato­lic­kie­go, cha­ry­zma­tycz­ne­go i ewan­ge­lic­kie­go. Dla­te­go, choć ICCEC przy­mu­je kalen­darz litur­gicz­ny oraz roz­ma­ite msza­ły czy lek­cjo­na­rze oraz akcep­tu­je rolę zna­ków modli­tew­nych, takich jak pro­ce­sje, kadzi­dło itd., to jed­no­cze­śnie sta­ra się nie­ustan­nie otwie­rać na żywe doświad­cze­nie Ducha Świę­te­go, któ­re nie może być przy­sła­nia­ne przez skost­nia­łe for­my.

W litur­gii Cha­ry­zma­tycz­ny Kościół Epi­sko­pal­ny sto­su­je zazwy­czaj Book of Com­mon Pray­er z 1979 roku, ale uzna­je tak­że jego wcze­śniej­sze wyda­nie z 1928 oraz Angli­can Servi­ce Book. W poszcze­gól­nych die­ce­zjach bisku­pi mogą wydać zgo­dę na sto­so­wa­nie litur­gii innych tra­dy­cji histo­rycz­ne­go chrze­ści­jań­stwa — np. rzym­sko­ka­to­lic­kiej czy pra­wo­sław­nej.

Duchow­ni ICCEC zobo­wią­za­ni są do spra­wo­wa­nia litur­gii w odpo­wied­nim stro­ju — naj­le­piej w albie i orna­cie. Abso­lut­nym mini­mum jest alba, pas oraz stu­ła.

Tra­dy­cyj­ność ICCEC

Cha­ry­zma­tycz­ny Kościół Epi­sko­pal­ny jest wspól­no­tą nie­zwy­kle kon­ser­wa­tyw­ną. Odrzu­ca, jako zasad­ni­czą nie­wier­ność Ewan­ge­lii, moż­li­wość świę­ceń dia­ko­na­tu, pre­zbi­te­ra­tu czy epi­sko­pa­tu dla kobiet. Jest rów­nież głę­bo­ko zaan­ga­żo­wa­ny w wal­kę w obro­nie życia poczę­te­go.

Tomasz P. Ter­li­kow­ski