Wspólnota Ewangelicznych Kościołów Episkopalnych

Wspól­no­ta Ewan­ge­licz­nych Kościo­łów Epi­sko­pal­nych jest nowym orga­ni­zmem na chrze­ści­jań­skiej mapie świa­ta. Ukształ­to­wa­ła się ona z nie­wiel­kich wspól­not ewan­ge­li­kal­no-cha­ry­zma­tycz­nych w Sta­nach Zjed­no­czo­nych, nie­za­leż­nych grup sta­ro­ka­to­lic­kich oraz angli­kań­skich kościo­łów “kon­ty­nu­ują­cych”. W efek­cie powsta­ła wspól­no­ta, któ­ra sta­ra się nie tyle akcen­to­wać dzie­lą­ce chrze­ści­jan róż­ni­ce, ile jed­no­czyć w sobie roz­ma­ite tra­dy­cje: cha­ry­zma­tycz­ną, ewan­ge­li­kal­ną, litur­gicz­ną i sakra­men­tal­ną. Wspól­no­ta ta pozo­sta­je czę­ścię cel­tyc­kie­go angli­ka­ni­zmu, co pod­kre­śla poprzez sto­so­wa­nie angli­kań­skich modli­tew­ni­ków.

Powsta­nie i roz­wój

Począt­kiem kształ­to­wa­nia się nowej wspól­no­ty była kon­fe­ren­cja w Okla­ho­mie. Odby­ła się ona latem 1993 roku, a zor­ga­ni­zo­wa­ła ją gru­pa pasto­rów i świec­kich lide­rów reli­gij­nych nale­żą­cych do roz­ma­itych wspól­not chrze­ści­jań­skich. Celem kon­fe­ren­cji było poka­za­nia, że roz­ma­ite tra­dy­cje reli­gij­ne powin­ny się uzu­peł­niać i dosko­na­lić, a nie zwal­czać. Rok póź­niej jed­na z cha­ry­zma­tycz­nych para­fii epi­sko­pal­nych w Sta­nach Zjed­no­czo­nych, wraz ze swo­im pro­bosz­czem roz­po­czę­ła wpro­wa­dza­nie wizji kon­fe­ren­cji w Okla­ho­mie w życie. Jej człon­ko­wie uzna­li, że Duch Świę­ty powo­łał ich do stwo­rze­nia nowej orga­ni­za­cji kościel­nej, któ­ra zako­rze­nio­na była­by w tra­dy­cji angli­kań­skiej, ale przyj­mo­wa­ła ludzi i wspól­no­ty nale­żą­ce do wszyst­kich wyznań chrze­ści­jań­skich.

Pomysł stał się rze­czy­wi­sto­ścią, dzię­ki pomo­cy arcy­bi­sku­pa Joh­na Kivu­va z Afry­ki, któ­ry zde­cy­do­wał się objąć para­fie i wspól­no­ty ewan­ge­licz­nych epi­sko­pa­lian swo­ją opie­ką. To on wyświę­cił na bisku­pa Micha­ela Owe­na, któ­ry wraz z gru­pą zain­te­re­so­wa­nych nową wspól­no­tą epi­sko­pa­lian i angli­ka­nów nale­żą­cych do dysy­denc­kich wspól­not roz­po­czął pra­ce nad powo­ła­niem nowej wspól­no­ty. W paź­dzier­ni­ku 1995 roku w Fre­de­ricks­bur­gu w Wir­gi­nii, biskup Owen wraz z bisku­pa­mi z nie­za­leż­nych wspól­not sta­ro­ka­to­lic­kich i angli­kań­skich wyświę­cił dwóch nowych bisku­pów, 25 pre­zbi­te­rów i 7 dia­ko­nów. Mimo tak dużej ilo­ści duchow­nych (szcze­gól­nie bisku­pów) do nowej wspól­no­ty przy­łą­czy­ło się na począt­ku tyl­ko 6 kon­gre­ga­cji. W listo­pa­dzie biskup Owen został wybra­ny Pry­ma­sem nowej wspól­no­ty.

Mimo nie­wiel­kiej liczeb­no­ści nowa wspól­no­ta już w 1996 roku roz­po­czę­ła pra­cę misyj­ną, powo­łu­jąc die­ce­zje misyj­ne w Euro­pie i Kana­dzie. W 1997 roku do wspól­no­ty przy­łą­czy­ło się kil­ka­dzie­siąt, zało­żo­nych przez ks. Dau­ra­isin­gha Jame­sa, wspól­not pro­te­stanc­kich z Indii. Ich zało­ży­ciel został wyświę­co­ny na arcy­bi­sku­pa ewan­ge­licz­no-epi­sko­pal­ne­go. Jesz­cze wię­cej wspól­not cha­ry­zma­tycz­nych przy­łą­czy­ło się do CEEC na Fili­pi­nach,. gdzie wspól­no­ta ta liczy obec­nie ponad 500 kon­gre­ga­cji. Stop­nio­wo ewan­ge­licz­ni epi­sko­pa­lia­nie roz­po­czę­li tak­że dzia­ła­nia w Rumu­nii i na Węgrzech.

Bisku­pi tej wspól­no­ty dzia­ła­ją też w Afry­ce (szcze­gól­nie w Kenii), Mek­sy­ku, na Kara­ibach oraz w Hisz­pa­nii. Kole­gium Bisku­pów Wspól­no­ty Ewan­ge­licz­nych Kościo­łów Epi­sko­pal­nych liczy obec­nie 8 arcy­bi­sku­pów i 24 bisku­pów. Dostęp­ne infor­ma­to­ry tego wyzna­nia nie poda­ją ilo­ści wier­nych.

Zasa­dy wia­ry i ety­ki

Pod­sta­wą wyzna­nia wia­ry są dla ewan­ge­licz­nych epi­sko­pa­lian Czte­ry Punk­ty z Chi­ca­go-Lam­beth. Gło­szą one:

1. Pismo Świę­te Sta­re­go i Nowe­go Testa­men­tu zawie­ra wszyst­ko, co jest nie­zbęd­ne do zba­wie­nia, i jako takie są jedy­nym źró­dłem wia­ry.

2. Apo­stol­skie Wyzna­nie Wia­ry, Sym­bol chrzciel­ny oraz Cre­do nicej­skie są wystar­cza­ją­cy­mi wyzna­nia­mi wia­ry.

3. Ist­nie­ją dwa sakra­men­ty usta­no­wio­ne przez same­go Chry­stu­sa — chrzest i Wie­cze­rza Pań­ska. Spra­wo­wa­ne są zaś one zgod­nie ze sło­wa­mi i ele­men­ta­mi usta­no­wio­ny­mi przez Jezu­sa.

4. Histo­rycz­ny epi­sko­pat, dosto­so­wa­ny do lokal­nych potrzeb, jest powo­ła­ny przez Boga, by stał na stra­ży jed­no­ści Jego Kościo­ła.

Ewan­ge­li­kal­ność nowej wspól­no­ty obja­wia się tak­że  w jej litur­gii, któ­ra nie jest po pro­stu wier­nym powta­rza­niem tych samych reguł, ale jest otwar­ta na odno­wę. Przyj­mu­je ona jed­nak tra­dy­cje modli­tew­ne wszyst­kich gałę­zi angli­ka­ni­zmu, tak Kościo­ła Wyso­kie­go, anglo­ka­to­lic­kie­go, jak i bro­ad i low church. Lokal­ne zbo­ry mają tak­że peł­ną wol­ność w wypra­co­wa­niu wła­snych form modli­tew­nych, o ile godzi się na to ich biskup.

CEEC gło­si prze­ko­na­nie o świę­to­ści każ­de­go życia ludz­kie­go od momen­tu poczę­cia do natu­ral­nej śmier­ci. Odrzu­ca abor­cję, karę śmier­ci oraz bada­nia nad embrio­na­mi ludz­ki­mi. Zde­cy­do­wa­nie wypo­wia­da się tak­że prze­ciw­ko współ­cze­sne­mu hedo­ni­zmo­wi, gło­sząc war­to­ści wstrze­mięź­li­wo­ści sek­su­al­nej, wier­no­ści mał­żeń­skiej oraz samo­kon­tro­li. Ewan­ge­licz­ni epi­sko­pa­lia­nie wyraź­nie twier­dzą, że mał­żeń­stwo jest związ­kiem kobie­ty i męż­czy­zny, a homo­sek­su­ali­ści wezwa­ni są do wstrze­mięź­li­wo­ści i celi­ba­tu.

Ordy­na­cja kobiet

Wspól­no­ta Ewan­ge­licz­nych Kościo­łów Epi­sko­pal­nych nie zaję­ła jed­ne­go spój­ne­go sta­no­wi­ska w tej kwe­stii. Wszy­skie die­ce­zje w jej łonie ordy­nu­ją kobie­ty na diakonów/diakonisy. W tej kwe­stii nie ist­nie­je róż­no­rod­ność opi­nii. Ina­czej jest w przy­pad­ku świę­ceń pre­zbi­te­ra­tu. Tu decy­zja pozo­sta­wio­na jest bisku­po­wi. Może on, jeśli uwa­ża to za słusz­ne, wyświę­cić na pre­zbi­te­ra kobie­tę, może jed­nak tego nie robić. Kobie­ty wyświę­co­ne już na pre­zbi­te­rów, jeśli prze­no­szą się do innej die­ce­zji muszą pod­dać się woli tam­tej­sze­go bisku­pa, jeśli odrzu­ca on świę­ce­nie kobiet. W przy­pad­ku świę­ceń bisku­pich — spra­wa jest bar­dziej jed­no­znacz­na. CEEC nie doko­nu­je takich świę­ceń, ale … pozwa­la na roz­ma­ite opi­nie na ten temat.

Wspól­no­ta Ewan­ge­licz­nych Kościo­łów Epi­sko­pal­nych