Bł. Mikołaj Czarnecki — uroczystości w Horodle

W nie­dzie­lę 22 kwiet­nia 2007 r. w osa­dzie Horo­dło nad Bugiem (pow. hru­bie­szow­ski), zna­nej przede wszyst­kim jako miej­sce zawar­cia unii pol­sko-litew­skiej w 1413 r., odbę­dzie się nie­co­dzien­na uro­czy­stość, na któ­ra w imie­niu orga­ni­za­to­rów ser­decz­nie wszyst­kich chęt­nych zapra­szam.

Nie­mal dokład­nie w 70. rocz­ni­cę poświę­ce­nia tam­tej­szej cer­kwi neo­unic­kiej przez ówcze­sne­go wizy­ta­to­ra apo­stol­skie­go dla neo­uni­tów w II Rze­czy­po­spo­li­tej, bł. Miko­ła­ja Czar­nec­kie­go (1884–1959), iko­na Bło­go­sła­wio­ne­go z jego reli­kwia­mi, prze­ka­za­na horo­del­skiej para­fii rzym­sko­ka­to­lic­kiej w cza­sie III spo­tkań trans­gra­nicz­nych w Korcz­mi­nie (26.VIII.2006), zosta­nie uro­czy­ście prze­nie­sio­na z kościo­ła para­fial­ne­go w Horo­dle do daw­nej cer­kwi, obec­nie użyt­ko­wa­nej jako kościół filial­ny, ale odno­wio­nej z zacho­wa­niem wystro­ju wschod­nie­go.

Uro­czy­sto­ści roz­pocz­ną się o 11.30 krót­ką modli­twą w koście­le para­fial­nym (podo­mi­ni­kań­skim) pw. Mat­ki Bożej Różań­co­wej i św. Jac­ka, po czym iko­na z reli­kwia­mi bł. Miko­ła­ja zosta­nie pro­ce­sjo­nal­nie prze­nie­sio­na do horo­del­skiej cer­kwi.

W cer­kwi odpra­wio­na zosta­nie Pon­ty­fi­kal­na Boska Litur­gia św. Jana Chry­zo­sto­ma, któ­rej prze­wod­ni­czyć będzie Metro­po­li­ta Prze­my­sko-War­szaw­ski Ukra­iń­skie­go Kościo­ła Grec­ko­ka­to­lic­kie­go, arcy­bi­skup Jan Mar­ty­niak.

Pro­bosz­czem para­fii rzym­sko­ka­to­lic­kiej i głów­nym orga­ni­za­to­rem obcho­dów jest ks. kan. Hen­ryk Kru­kow­ski, pierw­szy pol­ski kapłan rzym­sko­ka­to­lic­ki odzna­czo­ny przez Metro­po­li­tę Prze­my­sko-War­szaw­skie­go UKGK zło­tym krzy­żem z ozdo­ba­mi. O tym nie­zwy­kłym duchow­nym, nada­nym mu odzna­cze­niu, i zasłu­gach ks. Kru­kow­skie­go w pie­lę­gno­wa­niu tra­dy­cji wschod­nio­chrze­ści­jań­skiej regio­nu i pojed­na­nia pol­sko-ukra­iń­skie­go ser­wis Ekumenizm.pl obszer­nie infor­mo­wał.

Bł. Miko­łaj Czar­nec­ki (zdj.), uro­dzo­ny 14 grud­nia 1884 r. w Sema­kow­cach (pow. Horo­den­ka), wyświę­co­ny na pre­zbi­te­ra 1909 r., po zdo­by­ciu w Rzy­mie dok­to­ra­tu z teo­lo­gii dogma­tycz­nej został ojcem duchow­nym i pro­fe­so­rem grec­ko­ka­to­lic­kie­go semi­na­rium die­ce­zjal­ne­go w Sta­ni­sła­wo­wie (ob. Iwa­no-Fran­kiwśk). W 1919 r. wstą­pił do grec­ko­ka­to­lic­kiej odno­gi Zgro­ma­dze­nia Najśw. Odku­pi­cie­la (redemp­to­ry­ści). Jako hie­rom­nich (kapłan-zakon­nik) tego zgro­ma­dze­nia brał udział w akcji neo­unij­nej na Woły­niu, gdzie grec­ko­ka­to­lic­cy redemp­to­ry­ści utwo­rzy­li ośro­dek w Kow­lu (1926).

W 1931 r. o. Miko­łaj Czar­nec­ki został bisku­pem tytu­lar­nym Lebe­do i wizy­ta­to­rem apo­stol­skim dla neo­uni­tów (kato­li­ków obrząd­ku bizan­tyj­sko-sło­wiań­skie­go w odmia­nie rosyj­sko-syno­dal­nej) w Rze­czy­po­spo­li­tej Pol­skiej. Peł­niąc posłu­gę wizy­ta­to­ra apo­stol­skie­go, 20 kwiet­nia 1937 r. poświę­cił w Horo­dle nową drew­nia­ną cer­kiew, prze­zna­czo­ną dla admi­ni­stro­wa­nej przez oo. bazy­lia­nów para­fii neounickiej.Po 17 wrze­śnia 1939 r. Słu­ga Boży Andrzej Szep­tyc­ki, metro­po­li­ta halic­ki, mia­no­wał bisku­pa Miko­ła­ja egzar­chą Woły­nia, Pod­la­sia i Pole­sia. Aresz­to­wa­ny wraz z inny­mi hie­rar­cha­mi grec­ko­ka­to­lic­ki­mi z tere­nu Ukra­iń­skiej SRR w dniu 11 kwiet­nia 1945 r., po bru­tal­nym śledz­twie i poka­zo­wym pro­ce­sie zesła­ny został do łagru. Zwol­nio­ny w kwiet­niu 1956 r. jako śmier­tel­nie cho­ry i wyczer­pa­ny, powró­cił do Lwo­wa, gdzie włą­czył się aktyw­nie w dzia­łal­ność pod­ziem­ne­go Kościo­ła grec­ko­ka­to­lic­kie­go, m.in. wyświę­cił ponad 10 kapła­nów. Zmarł we Lwo­wie 2 kwiet­nia 1959 r. w opi­nii świę­to­ści, a jego grób na Cmen­ta­rzu Łycza­kow­skim w spo­sób żywio­ło­wy oto­czo­ny został szcze­gól­nym kul­tem przez pozo­sta­ją­cych w „kata­kum­bach XX w.” gre­ko­ka­to­li­ków. Beaty­fi­ko­wa­ny przez Jana Paw­ła II pod­czas piel­grzym­ki na Ukra­inę (Lwów, 27 czerw­ca 2001 r.).

Na proś­bę horo­del­skie­go pro­bosz­cza, ks. Hen­ry­ka Kru­kow­skie­go, ukra­iń­ska pro­win­cja grec­ko­ka­to­lic­kich redemp­to­ry­stów prze­ka­za­ła dla para­fii w Horo­dle cząst­kę reli­kwii Bło­go­sła­wio­ne­go, któ­re umiesz­czo­ne zosta­ły w ramie spe­cjal­nie – i za dar­mo! – wyko­na­nej dla tej­że para­fii iko­ny bł. Miko­ła­ja. Twór­ca­mi iko­ny, a jed­no­cze­śnie jej ofia­ro­daw­ca­mi (w hoł­dzie dla posta­wy ks. Kru­kow­skie­go wobec gre­ko­ka­to­li­cy­zmu i Ukra­iń­ców) są lwow­scy arty­ści Lew i Andrzej Demian­czu­ko­wie (ojciec i syn). Moment prze­ka­za­nia iko­ny ks. Kru­kow­skie­mu przez grec­ko­ka­to­lic­kie­go bisku­pa sokal­skie­go Micha­ła Kow­tu­na uwiecz­nio­ny został na stro­nie gaze­ty lwow­skiej.

Nie­dziel­ne uro­czy­sto­ści dają szan­sę zapo­cząt­ko­wa­nia uni­kal­ne­go zja­wi­ska – daw­na cer­kiew, znaj­du­ją­ca się na tere­nach pol­sko-ukra­iń­skie­go pogra­ni­cza, użyt­ko­wa­na przez rzym­skich kato­li­ków, sta­je się ośrod­kiem kul­tu grec­ko­ka­to­lic­kie­go, ukra­iń­skie­go świę­te­go. Kul­tu, któ­ry może z powo­dze­niem jed­no­czyć kato­li­ków obu tra­dy­cji, Pola­ków i Ukra­iń­ców, oby­wa­te­li RP i Ukra­iny. Oby tak się sta­ło!