Ekumenizm w Polsce i na świecie

Kultura miejscem teologii fundamentalnej


Świat infor­ma­cji potę­gu­je wśród chrze­ści­jan fascy­na­cję inno­ścią i odmien­no­ścią. Zna­jo­mość pod­staw obcych kul­tur z cza­sem spro­wo­ko­wać do reflek­sji: co wiem o wła­snej kul­tu­rze, zwłasz­cza kul­tu­rze reli­gij­nej? Dla pol­skie­go kato­li­ka, ale też osób inne­go wyzna­nia, pra­gną­cych zgłę­bić pod­sta­wy teo­lo­gii fun­da­men­tal­nej Kościo­ła kato­lic­kie­go pomoc­ną lek­tu­rą będzie z pew­no­ścią książ­ka Wia­ra i kul­tu­ra miej­scem teo­lo­gii fun­da­men­tal­nej autor­stwa o. prof. Józe­fa Kuli­sza SJ. Autor Wia­ry i kul­tu­ry… nakre­śla histo­rię […]


Świat infor­ma­cji potę­gu­je wśród chrze­ści­jan fascy­na­cję inno­ścią i odmien­no­ścią. Zna­jo­mość pod­staw obcych kul­tur z cza­sem spro­wo­ko­wać do reflek­sji: co wiem o wła­snej kul­tu­rze, zwłasz­cza kul­tu­rze reli­gij­nej? Dla pol­skie­go kato­li­ka, ale też osób inne­go wyzna­nia, pra­gną­cych zgłę­bić pod­sta­wy teo­lo­gii fun­da­men­tal­nej Kościo­ła kato­lic­kie­go pomoc­ną lek­tu­rą będzie z pew­no­ścią książ­ka Wia­ra i kul­tu­ra miej­scem teo­lo­gii fun­da­men­tal­nej autor­stwa o. prof. Józe­fa Kuli­sza SJ.

Autor Wia­ry i kul­tu­ry… nakre­śla histo­rię apo­lo­ge­ty­ki chrze­ści­jań­skiej, wywo­dząc z niej bazę dla apo­lo­ge­ty­ki kato­lic­kiej (sta­ro­żyt­nej i śre­dnio­wiecz­nej), z któ­rą ści­śle łączy roz­wa­ża­nia nad teo­lo­gią fun­da­men­tal­ną. Inte­re­su­ją­cym fak­tem jest, iż o. J. Kulisz zwra­ca uwa­gę na przy­ta­cza­nie przez sta­ro­żyt­nych auto­rów (np. Ory­ge­ne­sa) nama­cal­nych dowo­dów praw­dzi­wo­ści nauk Chry­stu­sa, któ­ra udo­wad­nia­ła się dobro­czyn­nym wpły­wem na życie jej wyznaw­ców. Autor podej­mu­je reflek­sję nad tek­sta­mi Sobo­ru Waty­kań­skie­go I, któ­ry „przyj­mu­je ist­nie­nie dwóch dzie­dzin wie­dzy, pod­kre­śla rolę rozu­mu w nad­przy­ro­dzo­nym pozna­niu tajem­nic wia­ry, nie­moż­li­wość istot­ne­go kon­flik­tu mię­dzy wia­rą a wie­dzą oraz wska­zu­je na wza­jem­ną pomoc, jakiej sobie udzie­la­ją wia­ra i rozum.”

Naj­więk­szą zale­tą pozy­cji jest uję­cie przez o. Kuli­sza teo­lo­gii fun­da­men­tal­nej w kon­tek­stach kul­tu­ro­wych, w któ­rych poszcze­gól­ne myśli teo­lo­gicz­ne się two­rzy­ły. Wyróż­nia i opi­su­je tren­dy, z któ­ry­mi teo­lo­gia kato­lic­ka wcho­dzi­ła w pole­mi­kę oraz któ­ry­mi sama się inspi­ro­wa­ła (od sta­ro­żyt­no­ści, przez rene­sans do cza­sów współ­cze­snych). Autor wyja­śnia wagę filo­zo­fii w roz­wa­ża­niach teo­lo­gicz­nych. Bez filo­zo­fii – by użyć słów o. Kuli­sza – „teo­lo­gia nie ma siły per­swa­zji, a tym samym sta­je się mało sku­tecz­na, wręcz nie­po­trzeb­na.”

Nie­wąt­pli­wym atu­tem pra­cy o. Kuli­sza jest to, iż zosta­ła napi­sa­na przy­stęp­nym języ­kiem, pobu­dza­ją­cym wyobraź­nie i skła­nia­ją­cym do reflek­sji. Wyja­śnia nur­ty teo­lo­gicz­ne kato­li­cy­zmu, opi­su­jąc wkład róż­nych myśli­cie­li (Kan­ta, Schle­ier­ma­che­ra, Levi­na­sa, Teil­char­da de Char­din, i in.) w reflek­sję teo­lo­gicz­no-fun­da­men­tal­ną. Książ­ka w kla­row­ny spo­sób tłu­ma­czy czym jest teo­lo­gia fun­da­men­tal­na i czym róż­ni się od innych dzie­dzin myśli reli­gij­nej. Z pew­no­ścią sta­nie się ona jed­nym z pod­sta­wo­wych pod­ręcz­ni­ków kato­lic­kiej teo­lo­gii fun­da­men­tal­nej zarów­no dla wyznaw­ców Kościo­ła kato­lic­kie­go, jak i wszyst­kich osób pra­gną­cych poznać pod­sta­wy naucza­nia tej deno­mi­na­cji.

Józef Kulisz SJ, Wia­ra i kul­tu­ra miej­scem teo­lo­gii fun­da­men­tal­nej, wyd. Rhe­tos, War­sza­wa 2012

Ekumenizm.pl działa dzięki swoim Czytelnikom!
Portal ekumenizm.pl działa na zasadzie charytatywnej pracy naszej redakcji. Zachęcamy do wsparcia poprzez darowizny i Patronite.