Ekumenizm na świecie

Reformowano-rzymskokatolickie przeprosiny — 600. urodziny św. Mikołaja z Flüe i 500 lat reformacji


Wpraw­dzie Kościo­ły tra­dy­cji refor­mo­wa­nej nie pod­kre­śla­ją jubi­le­uszu 500 lat refor­ma­cji tak moc­no jak Kościo­ły tra­dy­cji lute­rań­skiej, to jed­nak w kra­jach z sil­ną obec­no­ścią spad­ko­bier­ców tra­dy­cji teo­lo­gicz­nej Zwin­glie­go, Kal­wi­na i Bul­lin­ge­ra, rocz­ni­ca odgry­wa nie­ma­łą rolę. Tak też sta­ło się w szwaj­car­skim mie­ście Zug 1 kwiet­nia br. – refor­mo­wa­ni i kato­li­cy nie tyl­ko wspól­nie uczci­li przed­re­for­ma­cyj­ne­go świę­te­go, ale i upa­mięt­ni­li refor­ma­cję oraz wza­jem­nie się prze­pro­si­li.


Począt­ko­wo po stro­nie refor­mo­wa­nej ist­nia­ły oba­wy, czy aby na pew­no wraz z kato­li­ka­mi powin­no się uczcić pamięć świę­te­go z XV w. W koń­cu w Kościo­łach wyro­słych z refor­ma­cji kul­tu świę­tych nie ma, przy­naj­mniej nie w for­mie, prak­ty­ko­wa­nej w tra­dy­cji rzym­sko­ka­to­lic­kiej czy pra­wo­sław­nej. A jed­nak lody zosta­ły prze­ła­ma­ne, tym bar­dziej, że nie cho­dzi­ło o byle jakie­go świę­te­go, a o Miko­ła­ja z Flüe, nazy­wa­ne­go rów­nież ‘bra­tem Klau­sem’.

Gdy Miko­łaj z Flüe umie­rał w 1487 roku, Luter miał dopie­ro czte­ry lata, a Zwin­gli trzy. A jed­nak to wła­śnie pamięć o św. Miko­ła­ju z Flüe, kano­ni­zo­wa­ne­go dopie­ro w 1947 roku przez Piu­sa XII, prze­trwa­ła przez wie­ki rów­nież dzię­ki refor­ma­to­rom, któ­rzy w pierw­szej poło­wie XVI wie­ku czę­sto powo­ły­wa­li się na szwaj­car­skie­go misty­ka, uzna­wa­ne­go dziś przez kato­li­ków za patro­na poko­jo­we­go roz­wią­zy­wa­nia kon­flik­tów. Histo­ry­cy zaj­mu­ją­cy się kul­tem św. Miko­ła­ja zazna­cza­ją, że pamięć o nim oca­la­ła szcze­gól­nie na lute­rań­skich obsza­rach, ale nie tyl­ko. Zna­ne są wypo­wie­dzi Hein­ri­cha Bul­lin­ge­ra, wybit­ne­go refor­ma­to­ra i teo­lo­ga, następ­cy Zwin­glie­go w Zury­chu, nt. bra­ta Klau­sa.

Refor­ma­to­rzy, w tym Zwin­gli, chęt­nie się­ga­li po sło­wa Miko­ła­ja, gdyż ten wie­lo­krot­nie kry­ty­ko­wał Kościół swo­ich cza­sów za prze­pych, pom­pę litur­gicz­nych cele­bra­cji i zanie­dba­nia. Mniej żar­li­wie pamię­ta­li „o swo­im” świę­tym kato­li­cy i zaczę­li sobie o nim inten­syw­niej przy­po­mi­nać od poło­wy XVII wie­ku.  Bp Felix Gmür, ordy­na­riusz die­ce­zji Bazy­lei, pod­kre­ślił, że zarów­no Miko­łaj, jak i refor­ma­to­rzy rady­kal­nie sta­wia­li pyta­nie o wolę Boga, doma­ga­li się odno­wy Kościo­ła.

Miko­łaj był nie tyl­ko misty­kiem, ale i pustel­ni­kiem, a jego mistycz­na ducho­wość wybit­nie chry­sto­cen­trycz­na. Według prze­ka­zów Miko­łaj miał codzien­nie zma­wiać nastę­pu­ją­cą modli­twę:

Mój Panie i mój Boże

Weź wszyst­ko ode mnie,

Wszyst­ko co utrud­nia mi dotar­cie do Cie­bie.

 

Mój Panie i mój Boże,

Daj mi wszyst­ko, co

Pro­wa­dzi mnie do Cie­bie.

 

Mój Panie i mój Boże,

Odbierz mi mnie same­go

I weź mnie Sobie cał­kiem na wła­sność

Głów­ny repre­zen­tant szwaj­car­skich ewan­ge­li­ków refor­mo­wa­nych, dru­gie­go co do wiel­ko­ści wyzna­nia chrze­ści­jań­skie­go w tym kra­ju, pastor God­fried Locher, pod­kre­ślił pod­czas eku­me­nicz­nych uro­czy­sto­ści, że pro­te­stan­ci na nowo odkry­wa­ją postać św. Miko­ła­ja z Flüe i że jest on tak inspi­ru­ją­cy, iż nie powi­nien być zawłasz­cza­ny przez jed­no wyzna­nie.

Nic więc dziw­ne­go, że posta­no­wio­no połą­czyć jubi­le­usz 500 lat refor­ma­cji z 600-leciem uro­dzin Miko­ła­ja z Flüe. W pro­jekt zaan­ga­żo­wa­ły się soli­dar­nie oby­dwa Kościo­ły oraz fun­da­cja koor­dy­nu­ją­ca obcho­dy uro­dzin szwaj­car­skie­go misty­ka Mehr Ranft, któ­ra stwo­rzy­ła oko­licz­no­ścio­wą stro­nę inter­ne­to­wą.

Cen­tral­ne uro­czy­sto­ści odby­ły się w rzym­sko­ka­to­lic­kim koście­le św. Micha­ła w Zug. Nabo­żeń­stwo połą­czo­ne było z pra­wy­ko­na­niem kan­ta­ty zaty­tu­ło­wa­nej „Wspól­nie ku środ­ko­wi” skom­po­no­wa­nej przez Erwi­na Mat­t­man­na, któ­rej tekst prze­pla­ta­ny jest wypo­wie­dzia­mi Miko­ła­ja z Flüe oraz … Mar­ci­na Lutra.

Głów­nym punk­tem nabo­żeń­stwa były prze­pro­si­ny i wyzna­nie win wypo­wie­dzia­ne wspól­nie przez pasto­ra Got­t­frie­da Loche­ra i bp. Feli­xa Gmüra. — Pro­szę refor­mo­wa­nych w imie­niu Kościo­ła kato­lic­kie­go o wyba­cze­nie za ból, jakie­go doświad­czy­li ze stro­ny Kościo­ła, szcze­gól­nie ten zada­ny przez duchow­nych — mówił biskup, wywo­łu­jąc owa­cje. Z podob­ną proś­bą zwró­cił się do kato­li­ków w imie­niu Szwaj­car­skie­go Ewan­ge­lic­kie­go Związ­ku Kościo­łów, pastor Locher.

Duchow­ni wygło­si­li kaza­nie w for­mie dia­lo­gu, podob­nie jak to mia­ło miej­sce pod­czas ewan­ge­lic­ko-rzym­sko­ka­to­lic­kie­go nabo­żeń­stwa pojed­na­nia w Hil­de­she­im w lutym 2017 r. Po nabo­żeń­stwie odby­ła się dys­ku­sja pane­lo­wa.

W 2019 roku szwaj­car­scy refor­mo­wa­ni, a wraz z nimi spad­ko­bier­cy tra­dy­cji refor­mo­wa­nej na całym świe­cie, obcho­dzić będą Rok Zwin­glie­go.


Gale­ria
Ekumenizm.pl działa dzięki swoim Czytelnikom!
Portal ekumenizm.pl działa na zasadzie charytatywnej pracy naszej redakcji. Zachęcamy do wsparcia poprzez darowizny i Patronite.