Abp Światosław Szewczuk: Dialog ekumeniczny jest warunkiem wiarygodności

Książ­ka wyda­na przez kra­kow­ski „Znak” uka­zu­je się w 1030. rocz­ni­cę chrztu Rusi Kijow­skiej oraz po 30 latach od nawią­za­nia kościel­ne­go dia­lo­gu pol­sko-ukra­iń­skie­go. Jesie­nią książ­ka uka­że się tak­że w języ­ku ukra­iń­skim.

W pro­mo­cji książ­ki zor­ga­ni­zo­wa­nej przez Kato­lic­ką Agen­cję Infor­ma­cyj­ną wzię­li udział m.in. abp Świa­to­sław Szew­czuk, arcy­bi­skup metro­po­li­ta war­szaw­ski ks. kard. Kazi­mierz Nycz, bp Artur Miziń­ski, sekre­tarz gene­ral­ny Kon­fe­ren­cji Epi­sko­pa­tu Pol­ski, bp Wło­dzi­mierz Jusz­czak, zwierzch­nik epar­chii wro­cław­sko-gdań­skiej UKGK w Pol­sce oraz red. Krzysz­tof Toma­sik. Na spo­tka­nie przy­był rów­nież b. pre­zy­dent RP Bro­ni­sław Komo­row­ski oraz amba­sa­dor Ukra­iny w Pol­sce Andrij Desz­czy­cia.

Współ­cze­sny czło­wiek nie umie dia­lo­go­wać, potra­fi się kon­tak­to­wać przez SMS czy Face­bo­ok, ale nie potra­fi już dia­lo­go­wać. Zdol­ność do dia­lo­gu gubi się we współ­cze­snej kul­tu­rze – zauwa­żył już na wstę­pie abp Szew­czuk nawią­zu­jąc do tytu­ły książ­ki. — Dia­log poka­zu­je też jak bar­dzo się nie zna­my. Potrze­bu­je­my dia­lo­gu rów­nież, aby poznać samych sie­bie. Nie ma innej dro­gi. Tyl­ko poprzez dia­log może­my prze­ciw­sta­wić się demo­nom, któ­re teraz powsta­ją w Euro­pie i powo­du­ją woj­nę, cier­pie­nie oraz ból – dodał hie­rar­cha.

Odno­sząc się do rela­cji pol­sko-ukra­iń­skich abp Szew­czuk pod­kre­ślił, że Ukra­iń­cy mają wobec Pol­ski ogrom­ny sza­cu­nek. Zazna­czył, że obec­nie trud­ne rela­cje pol­sko-ukra­iń­skie nie mają cha­rak­te­ru kościel­ne­go, ani nie wyni­ka­ją z kon­flik­tu na płasz­czyź­nie spo­łecz­nej. — Kry­zys ma cha­rak­ter poli­tycz­ny. My go wła­ści­wie nie rozu­mie­my i być może wy, Pola­cy, może­cie nam wytłu­ma­czyć, o co cho­dzi. Poli­tycz­ny popu­lizm ape­lu­je do naj­niż­szych instynk­tów i nie pono­si odpo­wie­dzial­no­ści przed nikim. Pod­sy­ca­ny jest gniew i opła­ca­ny przed jed­no duże pań­stwo – stwier­dził abp Szew­czuk.

Odpo­wia­da­jąc na pyta­nie ekumenizm.pl o zaan­ga­żo­wa­nie eku­me­nicz­ne Ukra­iń­skie­go Kościo­ła Grec­ko­ka­to­lic­kie­go i jego pozy­cję w śro­do­wi­sku ukra­iń­skich chrze­ści­jan, arcy­bi­skup więk­szy wyja­śnił, że trzy odręb­ne jurys­dyk­cje pra­wo­sław­ne pozo­sta­ją­ce ze sobą w głę­bo­kim kon­flik­cie nie pro­wa­dzą dia­lo­gu. – Kościół grec­ko­ka­to­lic­ki nie inge­ru­je w ten kon­flikt i sta­ra­my się nawią­zy­wać dia­log z każ­dym z nich. Są to kon­tak­ty na pozio­mie aka­de­mic­kim i nie­for­mal­nym. Ofi­cjal­ny dia­log nie ist­nie­je. Spo­ry mię­dzy Kościo­ła­mi pra­wo­sław­ny­mi a ukra­iń­skim spo­łe­czeń­stwem to kata­li­za­tor seku­la­ry­za­cji lud­no­ści – powie­dział bp Szew­czuk.

Mówiąc o eku­me­nii, zwierzch­nik gre­ko­ka­to­li­ków pod­kre­ślił, że dia­log eku­me­nicz­ny jest wital­ny dla wszyst­kich chrze­ści­jan i warun­kiem wia­ry­god­no­ści chrze­ści­jań­skie­go prze­sła­nia w ogó­le. Dia­log eku­me­nicz­ny to tak­że kwe­stia bez­pie­czeń­stwa pań­stwa – uzu­peł­nił duchow­ny.

Abp Szew­czuk scep­tycz­nie odniósł się do owo­ców spo­tka­nia patriar­chy Cyry­la z papie­żem Fran­cisz­kiem na Hawa­nie, zastrze­ga­jąc, że dobrze, iż samo spo­tka­nie się odby­ło. Omó­wił rów­nież trud­ną sytu­ację gre­ko­ka­to­li­ków w Rosji, opi­su­jąc dzia­ła­nia dys­kry­mi­nu­ją­ce ducho­wień­stwo grec­ko­ka­to­lic­kie.

O napię­tych sto­sun­kach pol­sko-ukra­iń­skich mówił rów­nież były pre­zy­dent RP Bro­ni­sław Komo­row­ski, mówiąc o zatrwa­ża­ją­cych danych doku­men­tu­ją­cych sto­su­nek Pola­ków do Ukra­iń­ców. —  To jest dra­ma­tycz­ny regres. Jeśli mamy spa­dek o kil­ka­na­ście pro­cent pozio­mu sym­pa­tii do Ukra­iń­ców w Pol­sce i jeśli temu towa­rzy­szek spa­dek sym­pa­tii Pola­ków wobec prak­tycz­nie wszyst­kich nacji wokół Pol­ski to zna­czy, że mamy do czy­nie­nia z jakimś kry­zy­sem postaw. W moim prze­ko­na­niu nastą­pi taki moment, kie­dy będzie trze­ba zmo­bi­li­zo­wać wszyst­kie siły w Kościo­łach, w pań­stwie i przede wszyst­kim w spo­łe­czeń­stwie do wal­ki w obro­nie pro­ce­su pojed­na­nia – mówił pre­zy­dent Komo­row­ski.

Z kolei amba­sa­dor Ukra­iny Andrij Desz­czy­cia przy­po­mniał, że w ostat­nich latach bar­dzo dużo osią­gnie­to dla pojed­na­nia pol­sko-ukra­iń­skie­go, tak­że z udzia­łem poli­ty­ków, ale to wciąż za mało. Amba­sa­dor zapy­tał, co mogą jesz­cze Kościo­ły zro­bić, aby popra­wić tę sytu­ację.

Abp Szew­czuk ujaw­nił, że we współ­pra­cy z KEP wypra­co­wa­no mapę dro­go­wą dal­szych dzia­łań na rzecz pojed­na­nia. Zaape­lo­wał o roz­trop­ność i powścią­gli­wość po oby­dwu stro­nach w kon­stru­owa­niu mitów naro­do­wych. Odpo­wia­da­jąc na pyta­nie o zna­cze­nie S. Ban­de­ry dla Ukra­iń­ców, hie­rar­cha wyra­ził prze­ko­na­nie, że bra­ku­je jesz­cze odpo­wied­nich narzę­dzi nauko­wych, szcze­gól­nie na Ukra­inie, któ­re umoż­li­wi­ły­by lep­sze przyj­rze­nie się histo­rii. – Musi­my napraw­dę poznać praw­dę. Cho­dzi o ideę pozna­nia praw­dy, któ­ra uwol­ni nas od bycia zakład­ni­ka­mi prze­szło­ści.

Abp Szew­czuk i kard. Nycz odnie­śli się rów­nież do napięć poli­tycz­nych ze wspól­nym ape­lem o nie­in­stru­men­ta­li­zo­wa­nie przy­szło­ści i stwo­rze­nie warun­ków dla pra­cy histo­ry­ków. Prze­strze­gli przed pró­bą wcią­ga­nia Kościo­łów w roz­gryw­ki poli­tycz­ne na potrze­by poprzez wyczu­wa­nie pew­nych nastro­jów i kie­ro­wa­nie się son­da­żo­wy­mi słup­ka­mi.

Pod koniec spo­tka­nia głos zabrał jeden z przed­sta­wi­cie­li dia­spo­ry grec­ko­ka­to­lic­kiej w War­sza­wie, któ­ry podzię­ko­wał kar­dy­na­ło­wi Kazi­mie­rzo­wi Nyczo­wi za otwar­tość i wzo­ro­wą pomoc w stwo­rze­niu miejsc modlitw dla Ukra­iń­ców w War­sza­wie.

Pro­mo­cja książ­ki trans­mi­to­wa­ła była na żywo przez ser­wis KAI.

» Wię­cej infor­ma­cji o książ­ce