- 30 marca, 2021
- przeczytasz w 4 minuty
Kościół Anglii rozlicza się z przypadkami molestowania małoletnich. Proces trwający od lat, w którym aresztowano lub ukarano wielu duchownych, w tym paru najwyższych hierarchów Kościoła Anglii, wciąż trwa. Upubliczniane są nowe raporty niezależnych śledztw, kt...
Tuszowanie i wyjaśnianie — Kościół Anglii wciąż zmaga się ze skandalami pedofilskimi
Kościół Anglii rozlicza się z przypadkami molestowania małoletnich. Proces trwający od lat, w którym aresztowano lub ukarano wielu duchownych, w tym paru najwyższych hierarchów Kościoła Anglii, wciąż trwa. Upubliczniane są nowe raporty niezależnych śledztw, które zrzucają z cokołów ważne osobistości życia kościelnego. Ogromną rolę w procesie oczyszczenia i profilaktyki odgrywa państwowa komisja IICSA.
Rada Arcybiskupa Canterbury przyjęła jednomyślnie rekomendacje wydane przez IICSA, niezależną instytucję powołaną przez brytyjski rząd w 2014 roku do zbadania systemowej pedofilii w ważnych instytucjach społecznych, w tym w Kościołach różnych wyznań i wspólnotach niechrześcijańskich. IICSA powołano po ujawnieniu informacji o pedofilskich skłonnościach znanego Jimmy’egop Savile, słynnego brytyjskiego celebryty i filantropa, który molestował seksualnie prawie 500 małoletnich osób – zarówno dziewczynki, jak i chłopców. Na polecenie ówczesnej minister spraw wewnętrznych Theresy May (późniejsza premier) powołano IICSA, która publicznie przesłuchiwała ofiary i innych świadków przestępstw seksualnych.
Opublikowany raport wraz z rekomendacjami przyjął w listopadzie 2020 r. Synod Generalny Kościoła Anglii. Dokument dotyczy zarówno Kościoła Anglii, jak i Kościoła w Walii ze względu na kanoniczne uwarunkowania, ułatwiające podejmowanie służby przez duchownych z Anglii w Walii i na odwrót (dotyczy to także obejmowania stolic biskupich i sufraganii). Rada Arcybiskupa, która reprezentuje Kościół Anglii wobec IICSA i zobowiązana jest do sprawozdawczości wobec Izby Biskupów i Synodu Generalnego, zapowiedziała jak najszybszą implementację zaleceń. Powołane zostaną niezależne struktury nadzorujące ochronę małoletnich i dorosłych pracowników Kościoła przed przemocą seksualną.
https://twitter.com/InquiryCSA/status/1376897126345678848?s=20
Jedną ze zmian jest przemianowanie diecezjalnych konsultantów na diecezjalnych urzędników, jednak nie chodzi jedynie o zmianę nazwy, a o radykalną przebudowę struktury. Urzędnicy będą mieli zagwarantowaną pełną niezależność prawną od władz diecezji i odpowiadać będą jedynie przed państwową instytucją. Zadaniem biskupów diecezjalnych będzie wspieranie parafii i duchownych w procesie implementacji, jednak nie będą mieli prawa głosu w procesach decyzyjnych.
Zgodnie z rekomendacjami Kościół rozpoczął już proces zmiany przepisów dyscyplinarnych wobec duchowieństwa oraz uproszczenia wszczynanych śledztw oraz procesów, celem zagwarantowania maksymalnej ochrony poszkodowanym. Część działań naprawczych już się rozpoczęła, jednak została przyhamowana z powodu pandemii – np. audyt wszystkich diecezji i ośrodków katedralnych pod kątem wprowadzonych rozwiązań ochronnych oraz ewaluacja ich pomocy dla ofiar molestowania seksualnego.
W minionych latach brytyjską opinię publiczną poruszyły liczne doniesienia o wielu przypadkach molestowania seksualnego małoletnich – dotyczyły one nie tylko znanych postaci z showbiznesu i polityki, ale też Kościoła. Najbardziej znaną historią, którą opisywaliśmy na ekumenizm.pl, była sprawa bp. Petera Balla.
Na jego temat powstał wstrząsający, dwuczęściowy dokument BBC (“Mroczna tajemnica Kościoła”), w którym pokazano psychiczną, seksualną i religijną przemoc znanego bp. Petera Balla, założyciela anglikańskiej wspólnoty monastycznej w hrabstwie Gloucester, gdzie później został biskupem. Mimo że prokuratura miała mocne dowody przeciwko biskupowi, hierarsze nie postawiono początkowo zarzutów, a to dzięki domniemanej protekcji księcia Karola, który przyjaźnił się z Ballem, i wpływowych polityków oraz innych osób życia publicznego. Dopiero po latach biskupa postawiono przed sądem, pozbawiono urzędu i skazano na bezwarunkową karę więzienia (z zasądzonych trzech przesiedział ponad rok). Niedługo po opuszczeniu zakładu karnego były biskup zmarł (2019), wcześniej jednak ogłosił wraz ze swoim bratem bliźniakiem Michaelem (również byłym biskupem), chcą przejść na katolicyzm, aby móc modlić się i zachować anonimowość. Chęć konwersji potwierdziła lokalna diecezja rzymskokatolicka, ale niewiadomo, czy ceremonia doszła do skutku.
Konsekwencje w sprawie poniósł były arcybiskup Canterbury i prymas całej Anglii Lord George Carey. Z powodu tuszowania sprawy Balla, arcybiskup emeryt został zmuszony do rezygnacji z honorowej funkcji biskupa pomocniczego Oksfordu. Przez pewien czas miał też zakaz sprawowania publicznych nabożeństw z powodu prowadzonego śledztwa w innej sprawie pedofilskiej, w której obwiniano go o tuszowanie skandalu.
‘Ewangelikalny papież’ i popularyzator Biblii
23 marca 2021 roku niezależna fundacja chrześcijańska Thirtyone:Eight opublikowała 146-stronicowy raport ws. wielebnego Jonathana Fletchera, nazywanego papieżem ewangelikalnych anglikanów. Fletcher był założycielem i liderem konserwatywnej parafii Emmanuel Church Wimbledon, działającej na specjalnych zasadach w ramach struktur Kościoła Anglii.
Raport mówi o popularnym duchownym, że był nietykalny i udało mu się stworzyć toksyczną kulturę lęku. Udokumentowano 30 przypadków molestowania seksualnego i innych czynów przemocy fizycznej oraz psychicznej.
Sprawa Fletchera nie jest zresztą jedyną w kontekście przemocy seksualnej w środowisku konserwatywnych anglikanów – w ostatnich latach zamknięto śledztwo ws. Johna Smytha, który w latach 70. kierował funduszem, organizującym wypoczynek letni dla dzieci, a później związany był ze Scripture Union, międzynarodową organizacją ewangelikalną promującą czytelnictwo Pisma Świętego.
Przez kilkadziesiąt lat Smyth molestował nastoletnich chłopców i mimo wysiłków podejmowanych przez paru duchownych i osobami związanymi z organizacjami, w których działał Smyth, nie udało się go pociągnąć do odpowiedzialności karnej. W 1984 roku Smyth wyemigrował do Zimbabwe, a zmarł w 2018 w RPA. Pierwsze raport ws. Smytha powstał dopiero w 2017 roku. W marcu br. okazało się, że władze Scripture Union dobrze wiedziały o oskarżeniach pod adresem Smytha, jednak także i on pozostał nietykalny.