Młodzi ludzie odchodzą z kościoła

“Life­Way Rese­arch” prze­pro­wa­dzi­ło bada­nia wśród ame­ry­kań­skiej mło­dzie­ży w wie­ku od 18 do 22 lat, któ­ra prze­sta­ła uczęsz­czać do kościo­ła, cho­ciaż od dzie­ciń­stwa aż do ukoń­cze­nia szko­ły śred­niej bra­ła regu­lar­nie aktyw­ny udział w nabo­żeń­stwach i wie­lu innych dzia­ła­niach, w swo­ich macie­rzy­stych kościo­łach pro­te­stanc­kich.

Mło­dzi ludzie wycho­dząc ze szko­ły śred­niej zazwy­czaj idą do regu­lar­nej pra­cy lub podej­mu­ją dal­szą edu­ka­cję na wyż­szych stu­diach, sta­ją wów­czas przed wie­lo­ma trud­ny­mi wybo­ra­mi, mię­dzy inny­mi — czy kon­ty­nu­ować cho­dze­nie do kościo­ła? Aby dokład­niej zro­zu­mieć powo­dy takich decy­zji “Life­Way Rese­arch” w mie­sią­cach od kwiet­nia do maja 2007 roku, prze­pro­wa­dzi­ło wywia­dy i bada­nia sta­ty­stycz­ne z ponad tysią­cem mło­dych ludzi w wie­ku od 18 do 30 roku życia. Wszy­scy ankie­to­wa­ni powie­dzie­li, że uczęsz­cza­li regu­lar­nie do kościo­ła aż do ukoń­cze­nia szko­ły śred­niej.

Według prze­pro­wa­dzo­nych badań ponad 70% mło­dych ludzi w wie­ku 23–30 lat, prze­sta­ło regu­lar­nie uczęsz­czać do kościo­ła pomię­dzy 18, a 22 rokiem życia. W wie­lu przy­pad­kach decy­zja opusz­cze­nia kościo­ła nie była pla­no­wa­na. Tyl­ko 20% zade­cy­do­wa­ło, że z chwi­lą zakoń­cze­nia szko­ły śred­niej opusz­czą tak­że kościół lub zro­bią sobie prze­rwę w uczęsz­cza­niu do nie­go. Pomię­dzy tymi pla­nu­ją­cy­mi prze­rwę jeden z ankie­to­wa­nych powie­dział:
— Po pro­stu powie­dzia­łem swo­im rodzi­com, że nie lubię cho­dzić do kościo­ła i tyle.
Inny stwier­dził:
— Bałem się że będąc reli­gij­nym, po pro­stu stra­cę swo­ich nowych przy­ja­ciół.

Dla­cze­go Mło­dzi Ludzie Odcho­dzą?

Naj­więk­szy wpływ wywie­ra­ją zmia­ny sty­lu życia i sytu­acji. Fak­tycz­nie 97% ode­szło z powo­du zmia­ny sty­lu życia. Szcze­gól­ne powo­dy, dla któ­rych odcho­dzą z kościo­łów musi­my przy­pi­sać do zmian, któ­re nastę­pu­ją w życiu tych mło­dych ludzi. Jed­nak naj­częst­szym z powo­dów jest zmia­na swo­jej orien­ta­cji:
— Po pro­stu, chcę zerwać z kościo­łem — stwier­dza 27%.
Wej­ście w śro­do­wi­sko aka­de­mic­kie lub pra­cow­ni­cze jest tak­że moc­nym powo­dem do odej­ścia:
— Gdy wyje­cha­łem na stu­dia prze­sta­łem cho­dzić do kościo­ła — mówi 25%.
— Róż­ne odpo­wie­dzial­no­ści w pra­cy nie dają mi moż­li­wo­ści cho­dze­nia do kościo­ła — uspra­wie­dli­wia się 23%.

Ci któ­rzy wyje­cha­li na stu­dia, po pro­stu zna­leź­li się dale­ko od macie­rzy­ste­go kościo­ła i zaprze­sta­li cho­dze­nia do jakie­go­kol­wiek, dla­te­go 22% uspra­wie­dli­wia się tym że nie zna­leź­li w pobli­żu uczel­ni, odpo­wied­nie­go dla sie­bie kościo­ła.

To co odpro­wa­dza tych ludzi od kościo­ła jest tak­że tym w jaki spo­sób korzy­sta­ją oni ze swe­go wol­ne­go cza­su i jakie wybra­li towa­rzy­stwo. Dwa­dzie­ścia dwa pro­cent uspra­wie­dli­wia się, że jest zbyt zaję­ta, aby zna­leźć jesz­cze czas na kościół, a 17% wybie­ra spę­dza­nie cza­su z przy­ja­ciół­mi z poza kościo­ła. Tak­że dość powszech­nym (26%) powo­dem odej­ścia jest to, że ludzie w koście­le wszyst­kich sądzą albo, że są hipo­kry­ta­mi. 20% mówi że nie czu­je się praw­dzi­wie zwią­za­na z ludź­mi w swo­im koście­le.

I final­nym powo­dem opusz­cze­nia kościo­ła jest kry­zys wia­ry, etycz­ny albo przy­ję­ta posta­wa poli­tycz­na, w tych kate­go­riach mie­ści się aż 52%. Te dwa powo­dy odzwier­cie­dla­ją decy­zje odej­ścia:
— Nie zga­dzam się ze sta­no­wi­skiem kościo­ła odno­śnie poli­tycz­nych i socjal­nych spraw. 18%
Następ­ny powód:
— Cho­dzi­łem do kościo­ła, aby innym zro­bić przy­jem­ność. 17%.

Z jakich powo­dów pozo­sta­ją w koście­le?

Jak­kol­wiek ci któ­rzy pozo­sta­ją repre­zen­tu­ją tyl­ko 30% z tych wszyst­kich któ­rzy uczęsz­cza­li do kościo­łów pro­te­stanc­kich po ukoń­cze­niu szko­ły śred­niej. Są oni w wie­ku 18–22 lata i widzą w cho­dze­niu do kościo­ła donio­słość i zna­cze­nie w ich życiu teraz jak i w przy­szło­ści. Naj­czę­ściej powta­rza­ją się dwa powo­dy: donio­słość i pro­wa­dze­nie w życiu:
— Kościół był i jest zasad­ni­czą czę­ścią mojej rela­cji z Bogiem. 65%
— Pra­gnę aby kościół poma­gał i pro­wa­dził mnie w decy­zjach, któ­re podej­mu­ję każ­de­go dnia. 58%
Poło­wa z tych pozo­sta­ją­cych w koście­le stwier­dza:
— Czu­ję że kościół poma­ga mi być lep­szą oso­bą. 50%
Czter­dzie­ści dwa pro­cent utrzy­mu­je, że są, i czu­ją się zaan­ga­żo­wa­ni w pra­cę kościo­ła.

Jak­kol­wiek wie­lu z tych któ­rzy opu­ści­li kościół, w przy­szło­ści powró­ci do nie­go. Widać to pomię­dzy tymi, któ­rzy są teraz w wie­ku 23–30 lat. Aktu­al­nie 35% z nich uczęsz­cza do kościo­ła dwa razy w mie­sią­cu albo i wię­cej. Następ­nie 30% uczęsz­cza bar­dziej spo­ra­dycz­nie. Oko­ło dwie trze­cie z tych co opu­ści­li mury kościel­ne powró­ci do nich na jakimś tam eta­pie swe­go życia. Zasad­ni­czo powrót ten jest rezul­ta­tem zachę­ca­nia ich przez innych wie­rzą­cych, ale naj­bar­dziej powszech­nym stwier­dze­niem jest:
— Moi rodzi­ce i rodzi­na zachę­ca­ła mnie do powro­tu. 39%.
Dwa­dzie­ścia jeden pro­cent przy­pi­su­je swój powrót przy­ja­cio­łom i zna­jo­mym. Ludzie tak­że powra­ca­ją do kościo­łów, gdy czu­ją, że Bóg per­so­nal­nie woła ich do powro­tu:
— Po pro­stu czu­łem pra­gnie­nie, aby powró­cić. 34%
— Czu­łem jak Bóg mnie woła, abym powró­cił do kościoła.28%

Kobie­ty bar­dziej czu­ją potrze­bę powro­tu niż męż­czyź­ni (kobie­ty 41% męż­czyź­ni 22%)
Uczu­cie, że Bóg wołał do powro­tu (kobie­ty 34% męż­czyź­ni 18%)
Dwa­dzie­ścia czte­ry pro­cent powró­ci­ło do kościo­łów, dla­te­go że:
— Czu­łam, że teraz, kie­dy mam dzie­ci jest to wła­ści­wa pora dla nich i dla mnie zacząć regu­lar­nie cho­dzić do kościo­ła.
Oczy­wi­ście, że ten powód jest czę­ściej uży­wa­ny przez kobie­ty niż przez męż­czyzn. (31% kobie­ty 13% męż­czyź­ni)
Po zało­że­niu rodzi­ny 20% pra­gnie ponow­nie cho­dzić do kościo­ła ze swo­im współ­mał­żon­kiem.

To nie jest przy­jem­ne stwier­dze­nie, ale musi to być powie­dzia­ne — rodzi­ce i dzia­łal­ność kościo­łów nie poma­ga­ją mło­dym ludziom w pod­ję­ciu decy­zji pozo­sta­nia. Jed­nak musi­my przy­jąć i tę pocie­chę, że ewen­tu­al­nie wie­lu powró­ci do swo­ich kościo­łów. Nam pozo­sta­je nie­ła­twa odpo­wiedź:
— Co złe­go się dzie­je z naszą chrze­ści­jań­ską wia­rą, że nie zapusz­cza ona korze­ni w życie naszych dzie­ci?

Nasto­lat­ki w wie­ku sie­dem­na­stu lat, któ­rych rodzi­ce są auten­tycz­ny­mi chrze­ści­ja­na­mi, prak­tycz­nie i kon­se­kwent­nie żyją­cy tak jak wie­rzą, bar­dziej zde­cy­do­wa­nie pozo­sta­je w koście­le, gdy docho­dzą do okre­su kry­zy­so­we­go. Dwa­dzie­ścia pro­cent pozo­sta­ją­cych wska­zu­je na swo­ich rodzi­ców lub innych człon­ków rodzi­ny, z któ­ry­mi mogli prze­dys­ku­to­wać ducho­we roz­ter­ki i otrzy­mać od nich wska­zów­ki wia­ry i wspól­ną modli­twę.

Pomi­mo że w mło­dym wie­ku o kon­flikt nie jest trud­no, to jed­nak nie cięż­ko jest zro­zu­mieć jak wiel­kie oddzia­ły­wa­nie pocho­dzi od moc­nej rodzi­ny włą­czo­nej swo­ją wia­rą w przy­szłe zaan­ga­żo­wa­nie dzi­siej­szych nasto­lat­ków. Śmia­ło moż­na stwier­dzić, że mło­dzi ludzie są eks­per­ta­mi w odno­to­wy­wa­niu nie­zgod­no­ści pomię­dzy tym, co rodzi­ce mówią, a tym, co czy­nią. Auten­tycz­na wia­ra nie jest czymś, co moż­na pod­ro­bić. Dla­te­go wie­lu z nich mówi, że to rodzi­ce mają nega­tyw­ny wpływ na ich decy­zje. Te ziar­no wąt­pli­wo­ści czę­sto kieł­ku­je, gdy jed­no z rodzi­ców cho­dzi do kościo­ła, a dru­gie zosta­je w domu. Moż­na powie­dzieć, że nasto­lat­ki są bom­bar­do­wa­ne pozy­tyw­ny­mi i nega­tyw­ny­mi wpły­wa­mi odno­śnie wia­ry i potrze­by cho­dze­nia do kościo­ła. Pomi­mo wszyst­ko muszą oni samo­dziel­nie pod­jąć wła­sną decy­zję, czy będą cho­dzić do kościo­ła czy też nie.
Sta­ty­sty­ki bez­spor­nie poka­zu­ją jak wiel­ki wpływ mają rodzi­ce i ludzie uczęsz­cza­ją­cy razem do kościo­ła. Jed­nak w final­nej ana­li­zie, powin­ni­śmy zaufać Bogu i z modli­twą powie­rzyć nasze dzie­ci w Jego ręce, pozwa­la­jąc Jemu pra­co­wać w ich życiu.

pastor Lech Forem­ski

“Young Adults Drop Out Of Church” — Facts & Trends Volu­me 53, Num­ber 6, November/December 2007, str.6–10