Po skandalu reformowani mają nowego zwierzchnika

Nowy, duchow­ny zwierzch­nik Węgier­skie­go Kościo­ła Refor­mo­wa­ne­go jest rów­nież wykła­dow­cą teo­lo­gii prak­tycz­nej oraz prze­wod­ni­czą­cym Eku­me­nicz­nej Rady Kościo­łów na Węgrzech. Ste­in­bach jest bisku­pem Kra­ju Zadu­naj­skie­go od 2009 roku.

Od lute­go br. Węgry zma­ga­ją się z kon­se­kwen­cja­mi skan­da­lu pedo­fil­skie­go, któ­ry dopro­wa­dził do dymi­sji klu­czo­wych poli­ty­ków, w tym pre­zy­dent kra­ju Kata­lin Novak oraz mini­ster spra­wie­dli­wo­ści Judit Var­gi. Na uli­ce węgier­skich miast wyszły set­ki tysię­cy oby­wa­te­li pro­te­stu­ją­cych prze­ciw­ko ukła­dom i dzia­ła­niom rzą­du pre­mie­ra Vic­to­ra Orba­na, któ­ry – choć sam w spra­wę nie był bez­po­śred­nio zaan­ga­żo­wa­ny – musiał zmie­rzyć się z falą spo­łecz­ne­go gnie­wu i nie­za­do­wo­le­nia.

Skan­dal doty­czył uła­ska­wio­ne­go przez pre­zy­dent Novak wice­dy­rek­to­ra domu dziec­ka, któ­ry krył swo­je­go sze­fa pedo­fi­la i nie podej­mo­wał żad­nych dzia­łań, aby chro­nić ofia­ry prze­mo­cy sek­su­al­nej. Jak infor­mo­wa­li­śmy na łamach ekumenizm.pl, w spra­wę zamie­sza­ny był pośred­nio bp Zol­tan Balog, któ­ry dora­dzał pre­zy­dent Novak, aby ta uła­ska­wi­ła ska­za­ne­go wice­dy­rek­to­ra.

Pre­sja publicz­na i wewnątrz­ko­ściel­na była tak duża, że bp Balog zre­zy­gno­wał ze sta­no­wi­ska pre­zy­den­ta Syno­du Kościo­ła Refor­mo­wa­ne­go, a więc zwierzch­ni­ka Kościo­ła, któ­ry liczy oko­ło milio­na wier­nych i jest dru­gą wspól­no­tą wyzna­nio­wą kra­ju o ogrom­nych wpły­wach poli­tycz­nych (tak­że sam Orban nale­ży do tej wspól­no­ty). Balog ustą­pił wpraw­dzie ze sta­no­wi­ska, ale nie zło­żył urzę­du bisku­pa i wciąż kie­ru­je die­ce­zją nad­du­naj­ską, jed­ną z trzech die­ce­zji refor­mo­wa­nych na Węgrzech.

24 kwiet­nia 2024 roku odbył się Synod Kościo­ła, któ­ry w wyda­nym oświad­cze­niu stwier­dził, że bp Balog popeł­nił błę­dy. Syno­da­ło­wie sprze­ci­wi­li się jed­nak „nie­go­dzi­wym ata­kom” na bisku­pa, jakie mia­ły poja­wić się w pra­sie. Szcze­gól­nie zaska­ku­ją­co zabrzmiał pas­sus z oświad­cze­nia Syno­du, któ­ry stwier­dził, że ten „odrzu­ca jakie­kol­wiek pró­by wyko­rzy­sty­wa­nia uza­sad­nio­nej kry­ty­ki człon­ków Kościo­ła dla par­tyj­no-poli­tycz­nych celów”. Sło­wa te mogą dzi­wić wobec dale­ko idą­ce­go upo­li­tycz­nie­nia Kościo­ła refor­mo­wa­ne­go, któ­ry stał się w wie­lu obsza­rach tubą pro­pa­gan­do­wą rzą­du Orba­na i jego par­tii Fidesz w zamian za licz­ne sub­wen­cje ze stro­ny pań­stwa.

Człon­ko­wie Syno­du i inni przed­sta­wi­cie­le węgier­skich kal­wi­ni­stów pod­kre­śla­li wpraw­dzie koniecz­ność prze­my­śle­nia czy nawet prze­mo­de­lo­wa­nia rela­cji mię­dzy Kościo­łem a pań­stwem, jed­nak poza dekla­ra­cja­mi o roz­dzie­le­niu poli­ty­ki par­tyj­nej od spraw wia­ry, nie pod­ję­to poważ­niej­szych kro­ków i pod­kre­śla się koniecz­ność dia­lo­gu. Doko­na­ną zmia­nę trud­no okre­ślić jako nowe otwar­cie. Jest to o wie­le bar­dziej prze­su­nię­cie na sku­tek naci­sków w ramach ist­nie­ją­ce­go apa­ra­tu wła­dzy.

W roz­mo­wie z szwaj­car­skim por­ta­lem infor­ma­cyj­nym ref.ch, pastor Balázs Ódor, odpo­wie­dzial­ny w Koście­le refor­mo­wa­nym za media, powie­dział, że każ­da poli­ty­ka toż­sa­mo­ścio­wa, odwo­łu­ją­ca się do chrze­ści­jań­stwa, ma inte­res w tym, aby instru­men­ta­li­zo­wać Kościo­ły do swo­ich celów. – Nie ina­czej jest na Węgrzech. Dla nas jako Kościo­łów poja­wia się pyta­nie, czy poli­tyk może decy­do­wać o tym, co jest chrze­ści­jań­skie. Oczy­wi­ście, ist­nie­je nie­bez­pie­czeń­stwo, że pod­da­my się ide­olo­gii i wła­dzy. To wiel­kie wyzwa­nie – stwier­dził Ódor.