Ekumenizm na świecie

Światowa Rada Kościołów — 70 lat temu w Amsterdamie i dziś…


23 sierp­nia 1948 roku w refor­mo­wa­nym Nowym Koście­le (Nie­uwe Kerk) w Amster­da­mie swo­ją piel­grzym­kę roz­po­czy­na Świa­to­wa Rada Kościo­łów (ŚRK). W zruj­no­wa­nej przez woj­nę Euro­pie, 351 dele­ga­tów, repe­zen­tu­ją­cych 145 Kościo­łów z 44 kra­jów wzię­ło udział w dość rzad­kim wów­czas wyda­rze­niu – nabo­żeń­stwie eku­me­nicz­nym, któ­re zain­au­gu­ro­wa­ło insty­tu­cjo­nal­ne ramy racz­ku­ją­ce­go eku­me­ni­zmu.


W nabo­żeń­stwie uczest­ni­czą człon­ko­wie Pro­wi­zo­rycz­ne­go Komi­te­tu ŚRK zaan­ga­żo­wa­ni w stwo­rze­nie Rady, któ­ra mogła­by już wte­dy obcho­dzić 10. uro­dzi­ny, ale jej powsta­nie unie­moż­li­wił wybuch II woj­ny świa­to­wej. W Nowym Koście­le obec­ny jest fran­cu­ski pastor refor­mo­wa­ny Marc Boegner, hono­ro­wy zwierzch­nik Wspól­no­ty Angli­kań­skiej arcy­bi­skup Can­ter­bu­ry Geof­frey Fisher, metro­po­li­ta Ger­ma­nos repre­zen­tu­ją­cy Eku­me­nicz­ny Patriar­chat Kon­stan­ty­no­po­la, arcy­bi­skup Uppsa­li Erling Eidem (lute­rań­ski Kościół Szwe­cji) oraz pastor K. H. E. Gra­ve­mey­er w imie­niu Holen­der­skie­go Kościo­ła Refor­mo­wa­ne­go oraz wie­lu innych.

Nabo­żeń­stwo peł­ne jest eku­me­nicz­nych akcen­tów – pierw­szym hym­nem jest pieśń pocho­dzą­ca z Psał­te­rza Genew­skie­go „All people that on earth do dwell”, dziś zna­na szcze­gól­nie w świe­cie anglo­sa­skim dzię­ki aran­ża­cji R. Vau­gha­na Wil­liam­sa.

Śpie­wa­ne są rów­nież inne pie­śni z tra­dy­cji pra­wo­sław­nej i kato­lic­kiej.

Jed­nak brak jest rzym­skich kato­li­ków, nawet w roli obser­wa­to­rów. Kil­ka mie­się­cy po histo­rycz­nym spo­tka­niu w Amster­da­mie, papież Pius XII wyda­je doku­ment, zaka­zu­ją­cy kato­li­kom udzia­łu w eku­me­nicz­nych spo­tka­niach. 21, 36 i 70 lat póź­niej jego następ­cy będą hono­ro­wy­mi gość­mi w sie­dzi­bie ŚRK w Gene­wie. Rów­nież scep­tycz­nie wobec ruchu eku­me­nicz­ne­go wypo­wia­da się wów­czas przed­sta­wi­ciel Patriar­cha­tu Moskiew­skie­go, mówiąc tak­że w imie­niu nie­któ­rych Cer­kwi zza Żela­znej Kur­ty­ny.

Są prze­mó­wie­nia zasłu­żo­nych ojców ruchu eku­me­nicz­ne­go — ojców, bo wów­czas jesz­cze mało kto myślał o udzia­le kobiet w spra­wach eku­me­nii. Kaza­nie wygła­sza 40-let­ni ks. D.T. Niles, meto­dy­stycz­ny duchow­ny ze Sri Lan­ki, pierw­szy dyrek­tor Wydzia­łu ds. Mło­dzie­ży ŚRK.

Kolej­ne Zgro­ma­dze­nia Ogól­ne ŚRK sta­wia­ją swo­je akcen­ty, są labo­ra­to­ria­mi teo­lo­gii eku­me­nicz­nej w burz­li­wych cza­sach wojen i zbro­jeń, apar­the­idu i (post)kolonializmu. Teo­lo­gia, a raczej róż­ne brzmie­nia teo­lo­gii ŚRK są do dziś przed­mio­tem reflek­sji, modli­twy, dzięk­czy­nie­nia, inspi­ra­cji, ale też spo­rów i dys­ku­sji.

ŚRK po 70 latach

Dziś — 23 sierp­nia 2018 roku — ona odży­je, rów­nież w Nie­uwe Kerk w Amster­da­mie.

W 1948 roku wśród Kościo­łów zało­ży­ciel­skich było kil­ka Kościo­łów z Pol­ski – Kościół ewan­ge­lic­ko-augs­bur­ski, Kościół meto­dy­stycz­ny i Kościół pol­sko­ka­to­lic­ki. W 1961 r. dołą­czył do tego gro­na Pol­ski Auto­ke­fa­licz­ny Kościół Pra­wo­sław­ny, a w 1969 r. Kościół Sta­ro­ka­to­lic­ki Maria­wi­tów.

Obec­ny pre­zes Pol­skiej Rady Eku­me­nicz­nej, bp Jerzy Samiec (Kościół ewan­ge­lic­ko-augs­bur­ski) napi­sał w liście gra­tu­la­cyj­nym do ks. dr. Ola­va Tve­it Fykse’a, sekre­ta­rza gene­ral­ne­go ŚRK, o „róż­nych tem­pe­ra­tu­rach, kolo­rach i zapa­chach świa­to­we­go chrze­ści­jań­stwa, któ­rych doświad­cza­my i dostrze­ga­my w ŚRK. Pojed­na­na róż­no­rod­ność nie jest bowiem dla ŚRK teo­lo­gicz­nym spek­ta­klem, ale codzien­nym odde­chem. Nawet jeśli w fer­wo­rze kon­fe­syj­nych walk i w znie­chę­ce­niu eku­me­ni­zmem zda­je­my się o tym zapo­mi­nać, jeste­śmy jed­nak świa­do­mi Bożej łaski, któ­ra pozwa­la nam ujrzeć jed­ność w wie­rze mimo róż­nic i naszej mało­wier­no­ści.”

Kościo­ły człon­kow­skie ŚRK, któ­rych jest dziś ponad 110, repre­zen­tu­ją dziś ponad pół miliar­da chrze­ści­jan na całym świe­cie. ŚRK to naj­więk­sza, glo­bal­na orga­ni­za­cja eku­me­nicz­na, do któ­rej nale­ży nigdzie indziej nie­spo­ty­ka­na mozai­ka róż­nych tra­dy­cji chrze­ści­jań­skich: Kościo­ły pra­wo­sław­ne, orien­tal­ne, angli­kań­skie, lute­rań­skie, refor­mo­wa­ne, meto­dy­stycz­ne, bap­ty­stycz­ne, inne Kościo­ły pro­te­stanc­kie, oraz Kościo­ły sta­ro­ka­to­lic­kie róż­nych tra­dy­cji.

ŚRK nie jest super-Kościo­łem i nigdy w swo­ich zamie­rze­niach nie mia­ła nim być. ŚRK jest zna­kiem i instru­men­tem jed­no­ści – wątłej, nie­peł­nej, kru­chej, ale jed­no­cze­śnie sil­nej w swo­jej misji i powo­ła­niu na rzecz jed­no­ści.


» Luteranie.pl: Biskup Kościo­ła pro­si o modli­twę w 70. rocz­ni­cę powsta­nia Świa­to­wej Rady Kościo­łów

» Ekumenizm.pl: Sie­dem dekad eku­me­nicz­nej ody­sei

» Ekumenizm.pl: Eku­me­nicz­ny mani­fest papie­ża Fran­cisz­ka w ŚRK

» Ekumenizm.pl: Real­po­li­tik eku­me­ni­zmu — spo­tka­nie eku­me­nicz­ne w ŚRK



Gale­ria
Ekumenizm.pl działa dzięki swoim Czytelnikom!
Portal ekumenizm.pl działa na zasadzie charytatywnej pracy naszej redakcji. Zachęcamy do wsparcia poprzez darowizny i Patronite.