Metodyści zmieniają stanowisko wobec osób LGBT

Odby­wa­ją­ca się co czte­ry lata Kon­fe­ren­cja Gene­ral­na Zjed­no­czo­ne­go Kościo­ła Meto­dy­stycz­ne­go jest naj­wyż­szym orga­nem wła­dzy w naj­więk­szym wyzna­niu meto­dy­stycz­nym, do któ­re­go nale­ży ok. 11 milio­nów wier­nych na całym świe­cie. Zgro­ma­dze­nie meto­dy­stów odby­wa­ło się w Char­lot­te w Pół­noc­nej Karo­li­nie i trwa­ło od 23 kwiet­nia do 3 maja 2024 r.

Pod gło­so­wa­nie pod­da­no sze­reg wnio­sków odno­szą­cych się do zmia­ny sta­no­wi­ska meto­dy­stów w kwe­stii ety­ki sek­su­al­nej oraz służ­by duchow­nej osób homo­sek­su­al­nych w Koście­le. Pierw­szy klu­czo­wy wnio­sek doty­czył prze­pi­su, zobo­wią­zu­ją­ce­go super­in­ten­den­tów (odpo­wied­nik bisku­pa) lub innych przed­sta­wi­cie­li wła­dzy kościel­nej, do wycią­ga­nia kon­se­kwen­cji wobec duchow­nych, któ­rzy prze­wod­ni­czą cere­mo­niom ślub­nym osób tej samej płci. War­to pod­kre­ślić, że wnio­sek nie doty­czył bło­go­sła­wie­nia par jed­no­pł­cio­wych, a postę­po­wa­nia dys­cy­pli­nar­ne­go wobec duchow­nych bło­go­sła­wią­cych takie pary.

(5) Uni­ted Metho­dist News w ser­wi­sie X: „A sour­ce of heated, often pain­ful, divi­sion at Gene­ral Con­fe­ren­ce for the past 40 years was remo­ved witho­ut deba­te: The denomination’s ban on orda­ining “self-avo­wed prac­ti­cing homo­se­xu­als” has been lifted. https://t.co/34E57G7tUz #UMCGC” / X (twitter.com)

Aż 93% dele­ga­tów popar­ło wnio­sek libe­ra­li­zu­ją­cy dotych­cza­so­we prze­pi­sy (692:51). To zasad­ni­cza zmia­na w sto­sun­ku UMC do kwe­stii homo­sek­su­ali­zmu po ostat­niej Kon­fe­ren­cji Gene­ral­nej, któ­ra odby­ła się w 2019 w St. Louis, gdy UMC zaostrzy­ła swo­ją poli­ty­kę w kwe­stii sek­su­al­no­ści. O spra­wie infor­mo­wa­li­śmy szcze­gó­ło­wo na łamach ekumenizm.pl. Zmia­na wywo­ła­ła spon­ta­nicz­ną eufo­rię i modli­twy więk­szo­ści dele­ga­tów, ale też pro­te­sty prze­ciw­ni­ków. Wnio­sek przy­ję­to bez deba­ty.

GC dele­ga­tes, obse­rvers sing fol­lo­wing vote on gay cler­gy (youtube.com)

Co się zatem wyda­rzy­ło w cią­gu zale­d­wie pię­ciu lat?

Przy­ję­cie restryk­cyj­nych prze­pi­sów pod­czas nad­zwy­czaj­nej Kon­fe­ren­cji Gene­ral­nej w St. Louis nie uskrzy­dli­ło kon­ser­wa­ty­stów, a wręcz uświa­do­mi­ło, że przy­ję­cie zaostrzo­nych prze­pi­sów odby­ło się zni­ko­mą więk­szo­ścią gło­sów, a stron­nic­two libe­ral­ne nie zło­ży bro­ni i będzie wal­czyć o otwar­cie meto­dy­zmu na inklu­zyj­ne podej­ście do zagad­nień sek­su­al­no­ści. Dodat­ko­wo dzien­ni­ka­rze śled­czy New York Times usta­li­li, że pod­czas kon­fe­ren­cji mia­ło docho­dzić do nie­pra­wi­dło­wo­ści przy podej­mo­wa­niu decy­zji, gdyż mia­ły gło­so­wać oso­by nie­upraw­nio­ne lub w ogó­le nie­obec­ne na sali obrad.

Zasad­ni­czo to kon­ser­wa­ty­ści uła­twi­li dia­me­tral­ną zmia­nę sta­no­wi­ska UMC, gdyż począw­szy od 2019 roku aż 7600 kon­ser­wa­tyw­nych zbo­rów w samych tyl­ko USA opu­ści­ło struk­tu­ry UMC i przy­łą­czy­ło się do tra­dy­cjo­na­li­stycz­nych, choć pomniej­szych struk­tur meto­dy­zmu o zasię­gu regio­nal­nym bądź glo­bal­nym. Sta­no­wi­ły one aż 25% ogól­nej licz­by zbo­rów meto­dy­stycz­nych w Sta­nach, gdzie żyje ponad poło­wa wszyst­kich meto­dy­stów. W USA róż­ne Kościo­ły tra­dy­cji meto­dy­stycz­nej sta­no­wią dru­gie co do wiel­ko­ści wyzna­nie pro­te­stanc­kie w tym kra­ju, zaraz po bap­ty­stach. Meto­dy­ści nale­żą do jed­ne­go z naj­bar­dziej wpły­wo­wych wyznań w USA i wie­lu klu­czo­wych poli­ty­ków, w tym kil­ku pre­zy­den­tów USA, było meto­dy­sta­mi (ostat­nim był Geo­r­ge W. Bush; meto­dyst­ką jest też nie­do­szła pre­zy­dent­ka Hil­la­ry Clin­ton).

Co cie­ka­we, pod­czas zgro­ma­dze­nia w Char­lot­te obec­ni byli w cha­rak­te­rze obser­wa­to­rów ofi­cjal­ni przed­sta­wi­cie­le kon­ku­ren­cyj­nych struk­tur meto­dy­stycz­nych, m. in. Przy­mie­rza Wesley’ańskiego.

Po gło­so­wa­niu doty­czą­cym duchow­nych pod­da­no pod gło­so­wa­nie kolej­ny wnio­sek. Doty­czył kolej­nej zmia­ny prze­pi­sach UMC, a kon­kret­nie zapi­su sprzed 52 lat, któ­ry okre­śla prak­ty­ki homo­sek­su­al­ne jako nie­zgod­ne z chrze­ści­jań­skim naucza­niem. Tak­że ten wnio­sek prze­szedł wyma­ga­ną więk­szo­ścią gło­sów (523:161) i został osta­tecz­nie usu­nię­ty z naucza­nia UMC. Jed­no­cze­śnie zmie­nio­no defi­ni­cję mał­żeń­stwa, chcąc wyjść naprze­ciw kon­ser­wa­tyw­nym meto­dy­stom z Afry­ki i z USA. Szcze­gól­nie ci pierw­si pod­kre­śla­li, że w kil­ku­dzie­się­ciu pań­stwach afry­kań­skich homo­sek­su­alizm, a w szcze­gól­no­ści prak­ty­ko­wa­nie homo­sek­su­ali­zmu, jest prze­stęp­stwem kara­nym z mocy pra­wa, stąd też przy­ję­te przez UMC regu­la­cje mogą źle wpły­nąć na Kościół meto­dy­stycz­ny dzia­ła­ją­cy w pań­stwach kry­mi­na­li­zu­ją­cych prak­ty­ki homo­sek­su­al­ne.

Do tra­dy­cyj­nej defi­ni­cji mał­żeń­stwa jako związ­ku kobie­ty i męż­czy­zny doda­no for­mu­łę, że mał­żeń­stwem jest tak­że związ­kiem mię­dzy dwo­ma doro­sły­mi wie­rzą­cy­mi upraw­nio­ny­mi do samo­sta­no­wie­nia. To, co wyda­je się ple­ona­zmem, wyni­ka­ło z chę­ci pod­kre­śle­nia sprze­ci­wu wobec aran­żo­wa­nych mał­żeństw dzie­ci w nie­któ­rych pań­stwach afry­kań­skich.

Regio­na­li­za­cja sklei meto­dy­stów?

Celem unik­nię­cia dal­szych tąp­nięć, Kon­fe­ren­cja Gene­ral­na przy­ję­ła tak­że zmia­ny w Księ­dze Dys­cy­pli­ny, wpro­wa­dza­jąc tzw. regio­na­li­za­cję. Ponie­waż poło­wa zbo­rów (para­fii) UMC znaj­du­je się na tere­nie Sta­nów Zjed­no­czo­nych, zde­cy­do­wa­no się na dale­ko idą­cą auto­no­mię regio­nów, któ­re same będą podej­mo­wać klu­czo­we decy­zje bez koniecz­no­ści zwo­ły­wa­nia Kon­fe­ren­cji Gene­ral­nej.

Regio­na­li­za­cja ma w lep­szy spo­sób uwzględ­niać spe­cy­fi­kę regio­nów, któ­re i tak są wewnętrz­nie zróż­ni­co­wa­ne. Przy­kła­dem jest cho­ciaż­by Euro­pa, gdzie znaj­du­ją się trzy kon­fe­ren­cje regio­nal­ne – Kościół Ewan­ge­lic­ko-Meto­dy­stycz­ny w Pol­sce nale­ży do regio­nu Euro­py Cen­tral­nej i Połu­dnio­wej, któ­re­go biskup rezy­du­je w Szwaj­ca­rii.

W Zgro­ma­dze­niu w Char­lot­te uczest­ni­czy­ło dwóch dele­ga­tów z Pol­ski – ks. super­in­ten­dent naczel­ny Andrzej Malic­ki oraz świec­ka dele­gat­ka.

Wszyst­kie decy­zje pod­ję­te przez Kon­fe­ren­cję Gene­ral­ną muszą przejść pro­ces raty­fi­ka­cji w kon­fe­ren­cjach regio­nal­nych, czy­li tak­że we wszyst­kich euro­pej­skich kon­fe­ren­cjach UMC, a ma to się stać do koń­ca przy­szłe­go roku. Praw­do­po­dob­nie pro­ces ten będzie prze­bie­gać dość powol­nie, bio­rąc pod uwa­gę róż­ni­ce zdań w poszcze­gól­nych kon­fe­ren­cjach i sto­sun­ko­wo dużą prze­strzeń cza­so­wą na pod­ję­cie decy­zji.

Wpro­wa­dzo­ne zmia­ny w Księ­dze Dys­cy­pli­ny zosta­ną też omó­wio­ne na Kon­fe­ren­cji Dorocz­nej (odpo­wied­nik Syno­du) Kościo­ła Ewan­ge­lic­ko-Meto­dy­stycz­ne­go w Pol­sce, któ­ra odbę­dzie się w czerw­cu br. w Ostró­dzie. Kościół meto­dy­stycz­ny w Pol­sce nale­ży do jed­ne­go z naj­bar­dziej kon­ser­wa­tyw­nych na świe­cie i nawet jeśli wśród duchow­nych i wier­nych są rów­nież oso­by, zga­dza­ją­ce się ze zmia­na­mi wpro­wa­dzo­ny­mi pod­czas Zgro­ma­dze­nia w Char­lot­te, to jed­nak nie­trud­no zgad­nąć, że więk­szość człon­ków Kon­fe­ren­cji Dorocz­nej sprze­ci­wi się libe­ral­ne­mu kur­so­wi przy­ję­te­mu pod­czas zgro­ma­dze­nia w USA.

Przy­ję­cie mecha­ni­zmu regio­na­li­za­cji było posu­nię­ciem akcep­to­wa­nym zarów­no przez kon­ser­wa­ty­stów, jak i libe­ra­łów. Cho­dzi nie tyl­ko o pró­bę utrzy­ma­nia jed­no­ści ponad podzia­ła­mi i mimo podzia­łów, ale też otwar­cie dro­gi powro­tu do UMC dla tych zbo­rów, któ­re z róż­nych przy­czyn zde­cy­do­wa­ły się opu­ścić struk­tu­ry UMC.

Meto­dy­ści prze­pra­sza­ją za prze­stęp­stwa sek­su­al­ne

Choć uwa­gę mediów przy­ku­ły głów­nie decy­zje, odno­szą­ce się do kwe­stii sek­su­al­no­ści i spo­łecz­no­ści LGBT, to Kon­fe­ren­cja Gene­ral­na zaj­mo­wa­ła się sze­re­giem wie­lu innych kwe­stii. Dość wspo­mnieć, że dele­ga­ci zgło­si­li ok. 1000 wnio­sków.

Kon­fe­ren­cja Gene­ral­na pod­ję­ła decy­zje zwią­za­ne z finan­so­wym funk­cjo­no­wa­niem wyzna­nia.  Ponie­waż od 2019 roku ze struk­tur UMC ode­szło 7500 zbo­rów, powsta­ła koniecz­ność rady­kal­nej prze­bu­do­wy pre­li­mi­na­rza budże­to­we­go poprzez wpro­wa­dze­nie oszczęd­no­ści. Ich czę­ścią jest tak­że reduk­cja sta­no­wisk bisku­pich w USA z 39 do 32. Prze­wi­du­je się, że budżet na latach 2025–2028 będzie mniej­szy o 38–41% niż ten pier­wot­ny przy­ję­ty w 2016 roku.

Ponad­to Kon­fe­ren­cja raty­fi­ko­wał doku­ment, usta­na­wia­ją­cy peł­ną wspól­no­tę eucha­ry­stycz­ną z Epi­sko­pal­nym Kościo­łem USA – ame­ry­kań­ską odno­gą angli­ka­ni­zmu, z któ­re­go wywo­dzi się meto­dyzm.

Przy­ję­to też doku­men­ty pro­eko­lo­gicz­ne oraz kry­tycz­ną wobec Izra­ela rezo­lu­cję, wzy­wa­ją­cą insty­tu­cje meto­dy­stycz­ne na całym świe­cie, by powstrzy­ma­ły się od naby­wa­nia pro­duk­tów i usług od Izra­ela z powo­du dłu­go­trwa­łej oku­pa­cji tere­nów pale­styń­skich. Votum doty­czy tak­że dwóch innych kra­jów – Tur­cji i Maro­ka.

Ogrom­ne poru­sze­nie wywo­ła­ło rów­nież przy­ję­cie dekla­ra­cji, doty­czą­cej prze­pro­sin Kościo­ła meto­dy­stycz­ne­go za przy­pad­ki mole­sto­wa­nia sek­su­al­ne­go przez ludzi Kościo­ła. Rezo­lu­cję przy­ję­to w ostat­nich godzi­nach Kon­fe­ren­cji Gene­ral­nej. Stwier­dza ona m. in.:

Zjed­no­czo­ny Kościół Meto­dy­stycz­ny prze­pra­sza za cza­sy, w któ­rych nasze pra­gnie­nie ochro­ny Kościo­ła prze­wyż­sza­ło pra­gnie­nie tro­ski o ofia­ry i oso­by, któ­re prze­ży­ły prze­moc sek­su­al­ną.  Przy­zwa­li­li­śmy na poli­ty­kę i ochro­nę insty­tu­cjo­nal­ne­go Kościo­ła, unie­moż­li­wia­ją­ce pocią­gnie­cie do odpo­wie­dzial­no­ści spraw­ców. Prze­pra­sza­my za cza­sy, w któ­rych was nie słu­cha­li­śmy, wąt­pi­li­śmy w wasze histo­rie, igno­ro­wa­li­śmy wasze rany, i nie ulży­li­śmy wasze­mu bólo­wi. Wie­rzy­my, że w ten spo­sób przy­czy­ni­li­śmy się do stwo­rze­nia nie­bez­piecz­nej kul­tu­ry.”

Dekla­ra­cja ma być odczy­ta­na przez wszyst­kich bisku­pów kon­fe­ren­cji regio­nal­nych UMC pod­czas ich posie­dzeń, któ­re będą się odby­wać w tym i przy­szłym roku.